Nguyên tác tập Di sản phương Đông, tức tập I: Our Oriental Heritage
bản trong thế chiến thứ hai, lúc đó người Anh còn đô hộ Ấn Độ. Đến ngày 15
tháng 8 năm 1947, Anh trao trả độc lập cho Ấn Độ nhưng tách Ấn Độ thành hai
quốc gia: một có đa số dân theo Ấn Độ giáo là Ấn Độ; một có đa số dân theo
Hồi giáo là Pakistan, nước này lại gồm hai phần: phần phía đông Ấn Độ gọi là
Đông Pakistan (năm 1971 tuyên bố độc lập, trở thành nước Cộng hoà Nhân dân
Bangladesh), phần phía tây gọi là Tây Pakistan (Cộng hòa Hồi giáo Pakistan
ngày nay). Do vậy ta nên hiểu Ấn Độ trong cuốn Lịch sử văn minh Ấn Độ gồm
cả ba nước Ấn Độ, Pakistan và Bangladesh, nghĩa là một số địa danh nêu trong
sách này cũng thuộc về Ấn Độ mặc dù ngày nay thuộc Pakistan như: Peshawer,
Karachi, Mohenjo Daro và Sindh... Xem bản đồ bên trái ở dưới
, chúng ta
thấy, trước khi bị tách ra làm ba nước vào năm 1947, Ấn Độ không bao gồm
Népal vì Anh công nhận nền độc lập của Népal từ năm 1923, nhưng tôi ngờ
rằng tác giả xem Népal cũng thuộc về Ấn Độ vì trong tiết IV – chương V, tác giả
viết: “Ở Ấn Độ nơi nào cũng thấy dấu vết của sự thờ phụng sinh thực khí đó:
khi thì là dương vật ở trong các đền ở Népal, Bénarès, vân vân…”. Nếu tác giả
xem Népal cũng thuộc về Ấn Độ thì chúng ta có thể suy ra rằng Lumbini (Lâm
Tì Ni) - nơi Đức Phật ra đời – nay thuộc về Népal, cũng được tác giả xem là
thuộc về Ấn Độ.
