Lâm Tì Ni (Lumbini) và Ca Tì La Vệ (Kapilavastu hay Kapilavatthu)
Chúng ta cũng biết thêm rằng khi Đức Phật ra đời thì ánh sáng rực rỡ hiện trên
trời, những người điếc bỗng nghe được, những người câm bỗng nói được,
những kẻ què quặt bỗng đứng dậy được, các vị thần trên trời cuối xuống nhìn
vào các vua chúa ở thật xa lại chúc mừng. Tiếp theo là đời sống rực rỡ xa hoa
thời thiếu niên của Ngài, lời văn bóng bẩy, đẹp đẽ. Ngài sống sung sướng “như
một vị thần” trong ba cung điện, vua cha rất cưng, tránh cho Ngài khỏi phải thấy
những cảnh khổ, buồn rầu của kiếp người. Có bốn vạn vũ nữ bày trò vui cho
Ngài, và tới tuổi kết hôn, người ta trình diện cho Ngài năm trăm thiếu nữ diễm
lệ để Ngài lựa. Vì thuộc tập cấp kshatriya, Ngài được học đủ mọi môn võ bị,
nhưng Ngài cũng theo học các vị minh triết và làu thông mọi triết thuyết được
thời đó chấp nhận. Ngài cưới vợ, rồi có con, sống trong cảnh phú quí, yên ổn,
được mọi người trọng vọng.
Một hôm – cũng theo truyền thuyết – Ngài ra khỏi cung điện, dạo chơi thăm
cảnh phố phường, và thấy một ông già trong đám đông, một hôm khác Ngài
thấy một người đau, sau cùng lần thứ ba Ngài thấy một người chết. Theo thánh
thư do đệ tử chép thì chính Ngài kể lại chuyện đó như sau:
Ôi, chư tăng, ta vốn tôn nghiêm và rất đổi đa cảm, lúc đó ta nghĩ bụng: “Một
người thường, vô học, khi trông thấy một ông già tất lo lắng, xấu hổ, tởm vì
nghĩ tới nỗi sau của mình. Và ta cũng vậy ta cũng sẽ phải già, không tránh được
cảnh già, thế thì ta cũng lo lắng, tởm khi thấy một ông già ư?”. Ta nghĩ đường
đường như ta thì không nên vậy. Rồi trong khi suy nghĩ, tất cả lòng tự cao tự đại
của ta hồi trẻ bỗng biến mất… Vậy, chư tăng, trước khi được giác ngộ, chính ta
cũng phải theo luật thiên nhiên là do cha mẹ sinh ra, ta suy nghĩ về bản thể của
sự sinh, chính ta cũng phải theo luật tự nhiên là sẽ già, ta suy nghĩ về bản thể
