nàng yêu Dmitri, như vậy chẳng qua là nàng đóng kịch, là tự "vò xé mình"
do một sự biết ơn nào đó. "Phải, có lẽ thế, những lời đó hoàn toàn đúng sự
thật! ". Nhưng như vậy thì tình cảm của anh Ivan như thế nào? Một bản
năng nào đó khiến Aliosa cảm thấy rằng một tính cách như Ekaterina
Oxipovna cần thống trị, mà nàng chỉ có thể thống trị người như Dmitri, chứ
không thể nào thống trị được người như Ivan, bởi vì chỉ có Dmitri là rốt
cuộc (dù là sau một thời gian dài) có thể quy phục nàng "vì hạnh phúc của
mình" (thậm chí Aliosa mong muốn như thế), nhưng Ivan thì không. Ivan
không thể quy phục nàng, và sự quy phục sẽ không đem lại hạnh phúc cho
anh. Không rõ vì sao tự dưng Aliosa có quan niệm như thế về anh Ivan. Tất
cả những phân vân suy nghĩ ấy thoáng qua trong óc anh lúc anh vào phòng
khách.
Một ý nghĩ nữa cũng chợt đến, bất thần và mãnh liệt: "Nếu như nàng không
yêu người nào trong cả hai người thì sao?". Tôi xin lưu ý rằng Aliosa
dường như xấu hổ về những ý nghĩ ấy và tự trách mình vì tháng gần đây
những ý nghĩ ấy đôi khi vẫn đến với anh. "Ta có hiểu quái gì về tình yêu và
về phụ nữ đâu, làm sao ta có thể quyết đoán như thế được?" - anh tự trách
mình sau mỗi lần có ý nghĩ hay phỏng đoán như vậy. Thế nhưng không thể
không suy nghĩ. Chẳng hạn, bằng bản năng anh hiểu rằng bây giờ sự kình
địch đó trong tình yêu là một vấn đề hết sức quan trọng trong số phận của
hai anh mình và có quá nhiều điều phụ thuộc vào đó. "Rắn nuốt rắn" - hôm
qua trong lúc cáu kỉnh anh Ivan đã nói về bố và anh Dmitri như vậy. Vậy là
dưới con mắt Ivan, Dmitri là con rắn độc và có lẽ là con rắn độc đã từ lâu
rồi. Phải chăng từ ngày Ivan biết Ekaterina Ivanovna? Cố nhiên hôm qua
Ivan vô tình buột ra những lời đó, nhưng vì là vô tình nên càng quan trọng
hơn. Nếu vậy thì làm sao hoà thuận được? Phải chăng trái lại, đây là những
duyên cớ mới gây nên sự thù địch nhau trong gia đình? Nhưng cái chính là
anh, Aliosa, anh nên thương ai? Anh mong muốn gì cho mỗi người? Anh
