ANH EM NHÀ CARAMAZOV - Trang 409

bằng cõi lòng. Tôi nói lảm nhảm như vậy chú có hiểu được gì không,
Aliosa? - Ivan bỗng cất tiếng cười.
- Hiểu quá đi chứ, anh Ivan: anh muốn yêu bằng tâm can, bằng cõi lòng,
anh nói rất hay, tôi vô cùng vui mừng vì anh muốn sống như thế. - Aliosa
kêu lên. - Tôi cho rằng người ta phải yêu cuộc sống hơn hết mọi thứ trên
đời.
- Yêu cuộc sống hơn ý nghĩa của cuộc sống chứ?
- Hẳn là thế, yêu trước khi suy lý; như anh nói, nhất định là trước khi suy
lý, chỉ khi ấy tôi mới hiểu được ý nghĩa của cuộc sống, đã từ lâu tôi cảm
thấy như thế. Anh đã làm được một nửa công việc, anh đã có một cái vốn:
anh ham sống. Bây giờ cần cố gắng lo nốt nửa kia công việc, như vậy là
anh được cứu rỗi.
- A chú tìm cách cứu tôi nhưng có lẽ tôi chưa chết đâu mà! Nửa thú hai của
chú thế nào?
- Làm sống lại những người đã chết của anh, mà có lẽ họ chưa hề chết bao
giờ cả. Cho tôi chén trà. Tôi rất mừng là chúng ta nói chuyện với nhau, anh
Ivan ạ.
- Tôi thấy chú đang có điều gì hào hứng. Tôi rất thích những professions de
foi (1) của những người… tập tu như chú. Chú là người vững vàng, Alecxei
ạ. Có thật là chú ra khỏi tu viện không?
- Quả có thế. Trưởng lão bảo tôi trở lại cõi tục.
- Như vậy thì ta sẽ còn gặp nhau trong cõi tục này cho đến năm ba mươi
tuổi, khi tôi bắt đầu từ bỏ chén rượu đời. Ông già nhà mình không muốn rời
bỏ chén rượu đời cho đến năm bảy mươi tuổi, thậm chí ông mơ ước đến
năm tám mươi, chính ông nói vậy, ông nói điều đó quá nghiêm chỉnh, tuy
ông là một tay hề, ông đứng vững trên thói ham mê nhục dục của mình như
đứng trên tảng đá… tuy rằng ngoài ba mươi tuổi, thực ra có lẽ không còn
chỗ nào đứng chân được nữa, ngoài cái đó ra… Nhưng cố bám đến bảy
mươi tuổi thì thật ti tiện, nên đến ba mươi thôi thì hơn: như vậy còn giữ
được "cái mẽ cao quý" dù là tự lừa mình. Hôm nay chú không gặp Dmitri
à?
- Không, nhưng tôi có gặp Xmerdiakov. - Và Aliosa kẻ vội vàng nhưng tỉ