tôi ba ngàn rúp thôi… Cụ không đời nào bị thua thiệt, tôi lấy danh dự thề
với cụ như vậy, mà trái hẳn lại, cụ có thể kiếm được sáu hay bẩy ngàn chứ
không phải là ba ngàn… Cái chính là phải làm xong "ngay hôm nay". Tôi
sẽ nhượng quyền cho cụ ở chỗ chưởng khế hoặc giả… Tóm lại, tôi sẵn sàng
làm mọi việc, trao cho cụ mọi giấy tờ cụ muốn, tôi sẽ ký kết… chúng ta sẽ
làm giấy tờ ngay bây giờ, nếu có thể được, nếu như có thể được, ngay sáng
hôm nay… Giá như cụ đưa cho tôi ba ngàn đồng… bởi vì ở thị trấn này
chẳng ai đọ được với cụ… như vậy là cụ sẽ cứu tôi khỏi… tóm lại là cụ sẽ
cứu được kẻ khốn khổ này để hắn làm một việc hết sức cao quý, một việc
vô cùng cao cả, có thể nói như vậy… vì tôi có tình cảm hết sức cao quý với
một người mà cụ biết rất rõ và được cụ chăm sóc như con đẻ. Nếu không
phải là cụ coi người đó như con thì tôi đã không đến đây. Cụ có thể coi là ở
đây có ba người chạm trán với nhau, bởi vì số mệnh đúng là con quái vật
đáng sợ, cụ Kuzma Kuzmir ạ! Đầu óc hiện thực, cụ Kuzma Kuzmir ạ, cần
có đầu óc hiện thực. Bởi vì cụ thì đáng xếp ra một bên từ lâu rồi, vậy còn
lại hai cái trán cụng nhau, tôi diễn đạt có thể là vụng về, nhưng tôi đâu phải
là nhà văn. Một cái trán là của tôi, còn cái kia là của ông già ác ôn nọ. Vậy
cụ chọn đi: tôi hoặc lão già ác ôn kia. Bây giờ tất cả ở trong tay cụ: ba số
phận và hai vận mạng… Xin cụ thứ lỗi, tôi nói lung tung, nhưng cụ hiểu
cho… nhìn cặp mắt đáng kính của cụ tôi thấy là cụ đã hiểu… Còn nếu cụ
không hiểu thì ngay hôm nay tôi sẽ gieo mình xuống nước, thế là xong!
Mitia chấm dứt đoạn diễn từ lố lăng của mình bằng câu "thế là xong", và
chờ câu trả lời cho đề nghị dớ dẩn của mình. Nói xong câu cuối cùng,
chàng bỗng tuyệt vọng cảm thấy hỏng cả rồi, nhất là chàng đã phun ra
những lời lảm nhảm quái gở. "Lạ thật, khi đến đây mình tưởng đâu mọi
chuyện sẽ êm đẹp, thế mà bây giờ thì lại đâm ra lảm nhảm như vậy" - một ý
nghĩ thoáng qua trong đầu óc thất vọng của chàng. Suốt thời gian chàng
nói, ông già ngồi không nhúc nhích, dõi nhìn chàng bằng ánh mắt giá băng.
Để cho Mitia phải chờ chừng một phút, rồi Kuzma Kuzmir nói bằng giọng
