- Tôi tin như vậy. Tôi có cảm tưởng như vậy. Bởi vì Xmerdiakov là thằng
bản tính đê mạt và nhát gan. Thậm chí không phải là hèn nhát, mà là tập
hợp mọi thứ hèn nhát trên đời gộp lại, đi bằng hai chân. Nó do con gà mái
đẻ ra. Mỗi khi nói với tôi, nó cứ run lên vì sợ tôi giết nó, mà tôi không hề
giơ tay đe nạt nó. Nó sụp xuống chân tôi mà khóc, nó hôn ủng chân tôi,
chính đôi ủng này này và đúng là van lạy tôi "đừng làm nó sợ" - như vậy
nghĩa là thế nào? Tôi còn cho quà hắn nữa là khác. Đấy là con gà mái ốm o
mắc bệnh động kinh, trí óc kém cỏi, đến thằng bé lên tám cũng có thể đánh
nó được. Có thể coi đó là kẻ có bản sắc được không? Không phải
Xmerdiakov, thưa các ông, và hắn không ham tiền, hắn chưa đừng lấy quà
của tôi cho… Vả lại hắn giết ông già làm gì kia chứ? Có lẽ hắn là con ông,
con rơi, các ông biết điều đó không?
- Chúng tôi có nghe câu chuyện huyên truyền ấy. Nhưng ông cùng là con
của ông già, vậy mà ông đã nói với mọi người là ông muốn giết ông già.
- Một lối nói móc! Mà nói móc một cách xấu xa bỉ ổi! Tôi không sợ đâu.
Ôi, thưa các ông, các ông nói thẳng vào mặt tôi điều đó có lẽ là quá đê tiện!
Đê tiện bởi vì điều đó chính tôi nói cho các ông biết. Chẳng những tôi
muốn, mà tôi còn có thể giết, và tôi còn tự cách mình suýt nữa đã giết ông
già. Nhưng tôi đã không giết, thần hộ mệnh của tôi đã cứu tôi khỏi phạm
tội, vậy mà điều đó các ông không thèm hiểu… Vì thế các ông thật đê tiện,
đê tiện, đê tiện! Bởi vì tôi không giết, không giết, không giết! Ông nghe
chưa, ông biện lý: tôi không giết!
Chàng suýt ngạt thở. Suốt thời gian hỏi cung, chưa lần nào chàng xúc động
như thế.
- Thế hắn đã nói gì với các ông, thằng Xmerdiakov ấy? - chàng nói, sau
