Không một đền thờ
Biểu hiện lòng tôn kính thần linh
Tiệc trần gian không còn ngời ngợi
Quả ngon đồng nội, nho thơm ngọt ngào
Chỉ còn những mảnh thân xác bốc khói
Trên bàn thờ đẫm máu
Mắt buồn rười rượi, nữ thần Ceres nhìn khắp cõi trần
Chỉ thấy nơi nơi
Con người chìm ngập trong sỉ nhục.
Từ lồng ngực Mitya bỗng bật ra tiếng nức nở. Chàng vồ lấy Alyosha:
– Bạn ơi, bạn ơi, chìm ngập trong sỉ nhục và bây giờ cũng vẫn chìm
trong sỉ nhục. Con người trên Trái đất phải chịu đựng quá nhiều, quá nhiều
tai họa! Đừng nghĩ rằng tôi chỉ là một kẻ thô bỉ mặc áo sĩ quan, uống
Cognac và trác táng. Chú ạ, tôi gần như chỉ nghĩ đến chuyện ấy, nghĩ về con
người chịu khuất nhục, nếu như tôi không nói dối. Thế có trời, bây giờ tôi
không nói dối và không tự tâng bốc mình. Tôi nghĩ đến kẻ khuất nhục, vì kẻ
đó chính là tôi.
Bằng sức mạnh tâm hồn
Muốn vượt ra khỏi sự thấp hèn
Con người hãy kết mối liên minh đời đời
Với Mẹ đất cổ xưa
Nhưng vấn đề là: tôi làm thế nào để kết nối liên minh đời đời với Mẹ
Đất! Tôi không hôn đất, không xé toang ngực đất: tôi làm sao có thể trở
thành người cày ruộng hay người chăn gia súc! Tôi đi mà không biết mình
rơi vào chỗ hôi thối và ô nhục hay đi tới ánh sáng và niềm vui. Tai họa là ở
đấy, bởi vì mọi cái trên đời đều bí ẩn! Khi tôi ngụp sâu trong vũng bùn trụy
lạc ô nhục (mà với tôi thì chỉ có thế thôi) bao giờ tôi cũng đọc bài thơ về
Ceres và về con người. Nó có làm tôi sửa đổi được không? Không bao giờ!
