– Xin lỗi. – Cha viện trưởng bỗng lên tiếng. – Đời xưa có câu: “Người
ta bắt đầu nói nhiều điều không đâu về tôi, thậm chí cả những điều xấu xa.
Tôi nghe hết và tự nhủ: ấy là thuốc của Chúa Kitô gửi xuống để chữa cho tôi
cái bệnh háo danh.” Vì thế chúng tôi cúi mình cảm tạ ông, thưa vị khách quý
báu!
Và Cha rạp mình cúi chào Fyodor Pavlovich.
– Ôi-cha-cha! Đạo đức giả và câu nói suông cũ rích! Những câu nói cũ
rích và những điệu bộ cũ rích! Sự giả dối cũ rích và cái trò rạp đầu bái tạ
theo khuôn sáo mòn! Chúng tôi biết những cái lạy tạ ấy rồi! “Hôn vào môi
và cắm lưỡi dao vào tim” như trong vở “Những tên cướp” của Schiller. Tôi
không ưa sự giả dối, thưa các cha, tôi muốn chân lý! Nhưng chân lý không
phải ở những con cá bống, điều đó tôi đã tuyên bố rõ! Thưa các cha thầy tu,
các cha ăn chay làm gì? Tại sao các cha ăn chay để mong được ân thưởng ở
trên trời? Để được ân thưởng như thế thì đến cả tôi cũng xin ăn chay!
Không, thưa đấng tu sĩ thánh thiện, hãy đức hạnh trong đời sống, làm lợi
cho xã hội, chứ không phải là giam mình trong tu viện ăn bánh mì có sẵn và
chờ đợi sự ân thưởng ở trên kia – như vậy còn khó hơn. Thưa Cha viện
trưởng, tôi cũng biết nói năng ra đâu ra đũa đấy chứ. Người ta dọn những
món gì thế này? – ông ta tới gần bàn. – Rượu Port cũ của Fartori, rượu vang
Medoc của anh em Eliseev
, các cha cừ thật! Những thứ này không có gì
giống cá bống. Các cha lại còn đưa ra cả chai rượu này nữa chứ, hê-hê-hê!
Nhưng ai cung phụng tất cả những thứ này? Người nông dân Nga, người lao
động đã bằng hai bàn tay chai sần của mình kiếm từng đồng xu đem đến
đây, bòn của gia đình và của nhu cầu nhà nước! Thưa các cha thánh thiện,
các cha hút máu dân đen!
– Ông bậy bạ quá đấy. – Cha Iosif thốt lên. Cha Paissy một mực im
lặng. Miusov đâm bổ ra khỏi phòng, Kalganov ra theo.
– Thôi, thưa các cha, tôi cũng về theo Pyotr Alexandrovich! Tôi sẽ
không đến đây nữa, các cha có quỳ xuống cầu xin tôi cũng không đến nữa.
