không dẹp nó đi. Ban nãy tôi đã kể hết với chú, nhưng chuyện này thì tôi
không thể, bởi vì ngay cả tôi cũng chưa đủ trơ đến thế!
Tôi vẫn còn có thể dừng lại; nếu dừng lại thì ngày mai tôi còn có thể
cứu vãn được một nửa danh dự, nhưng tôi sẽ không dừng lại, tôi sẽ thực
hiện một mưu đồ đê mạt, chú sẽ là người làm chứng rằng tôi đã nói trước, đã
biết trước! Cái chết và bóng tối! Không cần giải thích, đến lúc ấy chú sẽ
biết. Cái ngõ hẻm hôi hám và ả yêu quái! Vĩnh biệt. Đừng cầu nguyện cho
tôi, tôi không xứng đáng, với lại cũng chẳng cần, hoàn toàn không cần... tôi
hoàn toàn không cần! Xê ra!...
Dmitri đột nhiên bỏ đi, lần này thì đi hẳn. Alyosha đi về tu viện. “Sao
ta lại không bao giờ thấy mặt anh ấy nữa là thế nào, anh ấy nói gì vậy nhỉ? –
Alyosha ngơ ngác. – Ngày mai nhất định tìm gặp anh ấy, ta sẽ tìm bằng
được, anh ấy nói cái gì kỳ quặc vậy!”
Alyosha đi vòng quanh tu viện và qua khoảng rừng thông vào thẳng tu
xá. Người ta mở cửa cho anh, tuy vào giờ này người ta không cho ai vào
nữa. Tim anh run rẩy khi anh vào phòng trưởng lão: “Sao ta lại đi, tại sao
Cha lại bảo ta ‘hoàn tục’? Ở đây yên tĩnh, thánh thiện, còn ở ngoài thì rối
loạn, ở đấy tối tăm mịt mù làm ta lập tức mất hướng và lạc đường...”
Trong phòng trưởng lão có anh tập tu Porfiry và một thầy tu, Cha
Paissy. Cha Paissy cứ mỗi giờ lại vào thăm nom sức khỏe Cha Zosima.
Alyosha lo sợ khi biết tình trạng của trưởng lão mỗi lúc một nguy kịch. Hôm
nay ngay cả cuộc mạn đàm buổi tối với giáo hữu cũng phải bỏ. Thông
thường ngày nào cũng thế, buổi tối sau khi làm lễ, trước khi đi ngủ, các giáo
hữu trong tu viện kéo đến phòng trưởng lão, mỗi người xưng tội với trưởng
lão, công nhiên nói trước mọi người những tội lỗi của mình trong ngày hôm
ấy, những mơ ước và ý nghĩ tội lỗi, những sự cám dỗ, cả những chuyện xích
mích với nhau nếu có. Một số người quỳ gối xưng tội. Trưởng lão xá miễn,
dàn hòa, răn bảo, bắt sám hối, ban phước rồi cho về. Những người chống đối
chế độ trưởng lão đả kích chính lối “xưng tội” tập thể như thế, cho rằng nó
