ANH EM NHÀ KARAMAZOV - Trang 28

Người vợ đầu của Fyodor Pavlovich là con một gia đình khá giàu có và danh
tiếng thuộc dòng họ quý tộc Miusov, cũng là địa chủ vùng chúng tôi. Làm
sao một cô gái có của hồi môn, lại xinh đẹp, thêm nữa lại thuộc loại thông
minh lanh lợi, – loại thiếu nữ không lấy gì làm hiếm trong thế hệ hiện nay,
nhưng thời trước cũng vẫn có, – mà chịu lấy một gã “còm nhom” (như mọi
người hồi ấy vẫn gọi gã) và hèn mọn như thế, điều này tôi sẽ không giải
thích rườm rà. Tôi biết một cô gái thuộc thế hệ “lãng mạn” thời trước, sau
mấy năm đeo đuổi mối tình bí ẩn với một người danh giá mà cô ta bao giờ
cũng có thể rất yên tâm về làm vợ ông ta, nhưng rốt cuộc cô ta lại tưởng
tượng ra những trở ngại không thể vượt qua được, và một đêm bão bùng, từ
mé bờ cao giống như một ghềnh đá cheo leo, cô ta gieo mình xuống dòng
sông khá sâu chảy xiết: cô ta chết do tính đồng bóng của chính mình, chỉ cốt
để được giống như Ophelia của Shakespeare. Thậm chí nếu như bờ đá cheo
leo ấy mà cô đã để ý và ưa thích từ lâu không được nên thơ như thế, nếu như
thay vào đó chỉ là một bờ sông bằng phẳng tầm thường, thì có lẽ không làm
gì có chuyện tự tử. Đấy là việc có thực, và hẳn là trong đời sống Nga của
chúng ta, hai hay ba thế hệ gần đây, những sự việc cùng loại đã xảy ra không
ít. Cũng tương tự như vậy, hành động của Adelaida Ivanovna Miusova chắc
chắn là hồi âm của những luồng gió nước ngoài dội vào, đồng thời cũng là
sự bực tức của tư tưởng bị cầm tù. Có lẽ nàng muốn biểu lộ ý chí độc lập
của phụ nữ, đi ngược lại hoàn cảnh xã hội, chống lại sự chuyên chế của họ
mạc và gia đình, và trí tưởng tượng hay chiều lòng người khiến nàng tin
chắc, dù chỉ trong giây lát, rằng Fyodor Pavlovich tuy có tiếng là kẻ ăn
chực, nhưng vẫn là một người can đảm nhất và tinh quái nhất trong cái thời
đại đang chuyển mình theo chiều hướng tốt; nhưng thực ra gã chỉ là một
thằng hề độc ác, không hơn không kém. Điều giật gân là sự việc xoay
chuyển tới chỗ cô nàng bỏ nhà trốn theo gã và lấy thế làm khoái chí. Còn về
phần Fyodor Pavlovich thì thậm chí do địa vị xã hội của gã, gã hoàn toàn
sẵn sàng thực hiện tất cả những trò vào loại đó, và gã háo hức muốn tiến
thân bằng bất kỳ cách nào: chui luồn được vào một gia đình tử tế và kiếm
được món hồi môn là điều hết sức hấp dẫn. Còn về tình yêu đôi lứa thì hình
như hoàn toàn không có, cả nàng cũng như chàng, mặc dù Adelaida