quen với tất cả các thầy giáo và các vợ thầy giáo, chiều chuộng cả bạn học
của Kolya, lấy lòng chúng để chúng đừng đụng đến Kolya, đừng chế nhạo,
đánh đập nó. Bà đi quá đà đến mức bọn trẻ con trai thấy bà như thế đâm ra
chế nhạo, chòng ghẹo Kolya thật sự: gọi nó là cục cưng của mẹ.
Nhưng thằng bé biết tự bảo vệ. Nó là thằng bé can đảm, “mạnh kinh
khủng”, tiếng đồn về nó lan ra trong lớp và chẳng bao lâu được khẳng định,
nó khéo léo, kiên gan, táo bạo và nhanh trí. Nó học giỏi, thậm chí nghe đồn
rằng về số học và lịch sử thế giới, nó sẽ vượt cả thầy Dardanelov. Thằng bé
tuy tỏ ra hơn người, tự cao, nhưng là một người bạn tốt, không kiêu ngạo.
Nó coi việc các bạn học kính trọng nó là phải, nhưng nó giữ thái độ thân
thiện với các bạn. Cái chính là nó biết chừng mực, biết lúc nào nên tự kìm
nén, còn trong quan hệ với người trên, nó không bao giờ bước qua một
đường giới hạn thầm kín nào đó mà vượt qua đó là phạm lỗi lầm không
dung thứ được, là gây rối, nổi loạn và trái phép. Tuy nhiên, nó rất thích
nghịch ngợm khi có dịp thuận lợi, nghịch ngợm như một đứa trẻ cực kỳ mất
nết, đúng hơn thì không phải là tinh nghịch mà làm một trò gì kỳ quái, lạ
đời, “gay cấn”, phô trương, để vây vo. Nhất là nó rất giàu tự ái. Nó đã làm
cho mẹ phải phục tùng nó, ồ, bà đã phục tùng nó từ lâu, có điều bà không
thể chịu đựng nổi ý nghĩ rằng nó “chẳng mấy yêu thương” bà. Bà luôn luôn
có cảm giác rằng Kolya “không có tình cảm” với bà, và nhiều lần bà khóc
như lên cơn điên, trách nó lạnh nhạt. Thằng bé không thích cái trò đó, và bà
càng đòi hỏi nó bộc lộ tình cảm thì nó càng cưỡng lại. Nhưng không phải nó
cố tình, chẳng qua là tính nó như thế. Bà mẹ lầm: nó rất yêu mẹ, nó chỉ
không ưa “cái lối nũng nịu kiểu chú bé con”, nói theo thứ ngôn ngữ học trò
của chúng nó.
Bố mất để lại một tủ sách. Kolya thích đọc sách và đã ngấm ngầm đọc
một số cuốn. Bà mẹ không phiền lòng về chuyện đó, đôi khi chỉ ngạc nhiên
thấy thằng bé không đi chơi, mà ngồi hàng giờ bên tủ đọc cuốn gì không rõ.
Bằng cách như vậy, nó đã đọc được một số điều mà đáng ra ở tuổi nó chưa
được đọc. Thời gian gần đây, tuy thằng bé vẫn không thích vượt qua một
