ANH EM NHÀ KARAMAZOV - Trang 747

nhưng muộn rồi: xe lửa lao tới và ầm ầm phóng qua. Mấy thằng bé đâm bổ
tới chỗ Kolya: nó nằm bất động. Chúng lay gọi nó, vực nó dậy. Nó bỗng
đứng lên và lẳng lặng đi xuống bờ dốc. Rồi nó tuyên bố rằng nó cố tình giả
vờ ngất xỉu để làm chúng hoảng sợ, nhưng thật ra nó ngất thật, sau này, mãi
sau này nó thú nhận với mẹ như vậy. Như vậy, nó mãi mãi nổi tiếng là thằng
“liều mạng”. Trở về nhà ở ga, mặt nó cắt không ra hột máu. Hôm sau, nó lên
cơn sốt thần kinh nhẹ, nhưng về mặt tinh thần, nó rất vui vẻ, hể hả. Việc
không um lên ngay, nhưng rồi ở thành phố chúng tôi, chuyện đã lọt đến
trường và đến tai các thầy giáo. Mẹ Kolya vội đi van xin các vị dung thứ cho
con bà và rốt cuộc, thầy Dardanelov đáng kính và có thế lực đã xin được cho
thằng bé, vụ đó được bỏ qua, coi như không có. Thầy Dardanelov này sống
độc thân, chưa già, thầy mê bà Krasotkina đã nhiều năm nay, và đã một lần,
cách đây chừng một năm, hết sức giữ lễ, lặng người đi vì sợ hãi và nhã nhặn,
thầy đánh liều ngỏ lời cầu hôn. Nhưng bà dứt khoát từ chối, cho rằng nhận
lời tức là phản bội con trai, tuy rằng Dardanelov, căn cứ vào một số dấu hiệu
bí ẩn, thậm chí có lẽ có quyền cho rằng bà quả phụ duyên dáng, nhưng quá
tiết hạnh và dịu dàng, cũng chẳng ghét bỏ gì ông. Trò nghịch ngợm điên rồ
của Kolya dường như đã phá tan băng giá, và do việc bênh vực Kolya,
Dardanelov đã nhận được sự ám chỉ, tuy là xa xôi bóng gió, là có hy vọng,
nhưng bản thân Dardanelov cũng là một hiện tượng về sự trong sạch và tế
nhị, vì vậy chỉ thế thôi cũng đủ cho ông cảm thấy hoàn toàn hạnh phúc. Ông
yêu thằng bé, nhưng ông cho rằng nịnh bợ nó là hèn hạ, vì thế đến lớp ông
giữ thái độ nghiêm khắc và khó tính đối với nó. Chính Kolya cũng giữ một
khoảng cách tôn kính đối với thầy, học giỏi, đứng thứ nhì trong lớp, đối xử
với thầy một cách khô khan, và cả lớp tin chắc rằng về lịch sử thế giới,
Kolya giỏi đến mức “ăn đứt” cả thầy Dardanelov. Thực thế, có lần Kolya hỏi
thầy: “Ai sáng lập thành Troy?” – đáp lại thầy Dardanelov chỉ trả lời chung
chung về các dân tộc, các phong trào dân tộc và sự di cư, về những thời đại
xa xưa, về huyền thoại, nhưng còn về việc ai sáng lập thành Troy, nghĩa là
về tên người đích xác thì thầy không trả lời được, thậm chí không hiểu sao
thầy cho câu hỏi đó là phù phiếm, không xác đáng. Nhưng các chú học trò
vẫn cho rằng thầy Dardanelov không biết ai sáng lập thành Troy. Còn Kolya