có chiến thuật thận trọng và khéo léo, tức là không thấy điều mà Clerk nghĩ
rằng phải công nhận là sau này họ đã có. Chuyển từ những sự phối hợp khéo
léo của Monk, Ruyter và Tourville sang thời đại của nghệ thuật lái tàu được
thể hiện rõ nhất trong trận Malaga, chỉ riêng điều đó đã làm cho trận đánh
này có ý nghĩa lịch sử. Phương pháp chiến đấu thô sơ trong trận đánh này đã
được Macaulay ca tụng, và là phương pháp lí tưởng cho hải quân Anh trong
suốt nhiều năm:
“Chỉ huy cả hai bên cùng phát lệnh chiến đấu
Lính bộ binh cả hai bên cầm khiên và giáo tiến lên
Lính kị binh cả hai bên thúc giày đinh toé máu
Tiền quân lao vào tiền quân
Tiếng reo vang động cả đất trời.”
(Tạm dịch đoạn thơ của O. J. Stevenson – ND)
Con người không phải lúc nào cũng tiến lên phía trước, trong sách báo
xuất bản định kì của hải quân hiện nay chúng ta vẫn còn thấy dấu vết của
quan điểm đó. Trận đánh diễn ra một cách quyết liệt từ 10 giờ sáng đến tận 5
giờ chiều, nhưng không đưa đến kết quả quyết định nào. Ngày hôm sau gió
đổi chiều, quân Pháp ở trên đầu gió, nhưng họ đã không tận dụng được cơ
hội để tấn công. Nếu lời tuyên bố của họ rằng ngày hôm trước họ đã giành
được lợi thế thì điều này rất đáng bị phê phán, Rooke không thể chiến đấu
được nữa: 25 chiếc, tức là gần một nửa số tàu chiến của ông, đã không còn
đạn dược. Ngay cả khi trận đánh đang diễn ra, một số tàu chiến của liên
quân đã bị kéo ra ngoài chiến tuyến vì không còn cả thuốc súng lẫn đạn
dược. Không nghi ngờ gì rằng đó là kết quả của cuộc tấn công Gibraltar,
trong trận này quân đồng minh đã bắn 15.000 lượt, và không có hải cảng
tiếp tế – sự khiếm khuyết sẽ được loại bỏ sau khi Anh chiếm được vùng lãnh
thổ mới. Khi chiếm Gibraltar, Rooke cũng có cùng mục đích như Hợp chúng
quốc lúc chiếm Port Royal hồi đầu Nội chiến, cũng như công tước Parma
khi ông này thúc giục đức vua của mình đưa hạm đội bất khả chiến bại tới
