việc ra khơi”; và mặc dù lời tuyên bố này có hơi phóng đại một chút, nhưng
sự thật là cố gắng chặn đứng họ ở trong cảng là việc làm vô vọng. Mục đích
của Nelson khi để hạm đội – với số tàu canh gác đông đúc và được bố trí
một cách hợp lí – thả neo gần cảng đối phương là tìm cho ra khi nào họ xuất
phát và đi theo hướng nào, để, nói như lời ông, “theo họ đến tận nơi giao
tranh”. “Tôi có cơ sở để tin rằng hải đoàn Pháp ở Ferrol sẽ tìm cách đi ra
Địa Trung Hải. Nếu hải đoàn này kết hợp được với hải đoàn ở Toulon thì
quân số của họ sẽ vượt chúng ta, nhưng tôi sẽ không bao giờ để mất dấu họ,
Pellew (chỉ huy hải đoàn Anh ở Ferrol) sẽ nhanh chóng đi theo họ”, ông viết
như thế trong một lần khác. Như vậy là, trong cuộc chiến kéo dài này, rất
hay xảy ra hiện tượng các đơn vị hải quân Pháp đã lợi dụng thời tiết để chạy
khỏi càng khi hạm đội bao vây tạm thời vắng mặt hay người chỉ huy tính
toán sai; nhưng lệnh báo động lập tức được ban ra, một trong số những con
tàu khu trục tuần tiễu nhìn thấy họ lập tức đi theo nhằm tìm hiểu điểm đến
của họ, rồi truyền tin từ điểm này đến điểm kia, từ hạm đội này đến hạm đội
kia, và chẳng bao lâu sau sẽ có một lực lượng tương đương với họ đi theo,
“đến tận nơi giao tranh”, nếu cần. Vì theo truyền thống của chính phủ Pháp,
hải quân của họ không được dùng để chiến đấu với hạm đội đối phương mà
là theo đuổi “những mục tiêu cuối cùng”, việc đối phương báo động hay
theo sát sẽ gây khó khăn cho việc thực thi một cách cẩn thận và bình tĩnh kế
hoạch đã đề ra, thậm chí ngay cả đối với một đơn vị riêng lẻ; còn đối với
những chiến dịch hiệp đồng tác chiến lớn, phụ thuộc vào việc kết nối những
đơn vị xuất phát từ những hải cảng khác nhau, thì ảnh hưởng là vô cùng tai
hại. Chuyến hải hành đầy mạo hiểm của Bruix, khi ông này rời Brest với 25
chiến thuyền vào năm 1799; tin tức được truyền đi một cách mau lẹ, hoạt
động sôi nổi và một số sai lầm riêng lẻ của quân Anh, sự thất bại của những
dự án của phía Pháp
và việc đuổi theo sát nút
, việc Missiessy đi khỏi
Rochefort vào năm 1805, rồi các đơn vị của Willaumez và Leissegues đi
khỏi Brest vào năm 1806 – tất cả những sự kiện này, cùng với chiến dịch
Trafalgar vĩ đại, đều có thể được coi là những trường hợp thú vị trong quá
trình nghiên cứu chiến lược hải quân theo những đường lối được đề nghị ở
đây. Trong khi chiến dịch năm 1798, mặc dù có kết quả huy hoàng trên sông