Lời Người Dịch
Ayn Rand là tác giả của "Suối Nguồn" (Fountainhead), một bản dịch
vốn đã (may mắn) được in và xuất bản ở VN cách đây vài năm, là một tác
phẩm với cùng chủ đề như của "Trại Súc Vật" (Animal Farm, tác giả
George Orwell). Ở một góc độ nào đó thì chủ đề của "Anthem" cũng tương
tự như "Fountainhead" và "Animal Farm" tuy không đồ sộ như cuốn trước
và không dữ dội như cuốn sau. Tuy nhiên không vì thế mà "Anthem" không
gây được xúc động nơi người đọc, nhất là cho những ai đã từng sống và hít
thở bầu không khí ngùn ngụt khí thế đẹp đẽ bề ngoài "mình vì mọi người"
của Chủ Nghĩa Cộng Sản Liên Xô khiến nhiều thân phận cá nhân đã bị chà
đạp không thương tiếc vì lỡ không thể nói cùng tiếng nói với "mọi người".
Hãy thử đọc đoạn trích này:
(...) Cái từ "chúng ta" giống như chất nước chua đổ xuống loài người,
khiến họ trở nên khô rắn như đá đến nỗi có thể nghiền nát mọi thứ bên
dưới, khiến những gì là trắng và những gì là đen trở nên nhòe nhoẹt vào
nhau thành một màu xám xịt. Nó là cái từ mà nhờ nó kẻ tha hóa đánh cắp
phẩm hạnh của người ngay, thằng yếu chiếm đoạt tư tưởng của người mạnh,
và lũ điên lấy đi sự thông tuệ của bậc thức giả.
Niềm vui sướng của tôi sẽ là gì nếu như mọi bàn tay, thậm chí cả những
bàn tay nhơ nhuốc, có thể vươn chạm được vào nó? Trí tuệ của tôi sẽ là gì,
nếu như bầy dở người lại có thể chỉ vẽ được cho tôi? Tự do của tôi sẽ thành
gì, nếu như mọi sinh vật, ngay cả loài bất lực thối rữa, cũng có thể làm thầy
tôi? Cuộc sống của tôi sẽ ra gì, nếu tôi vẫn là người, nhưng luôn phải cúi
gục, chấp nhận và vâng lời?(...)
Đối với nhân loại đây quả là một trải nghiệm đau xót. Đau, nhưng vẫn
phải hy vọng, và hành động... như trong đoạn trích dưới đây:
