BA CHỊ EM NHÀ HỌ TỐNG - Trang 62

đời sống họ khá hơn, mà trái lại tình trạng sinh sống của họ còn tồi tệ hơn
trước. Thay vì có một chánh quyền mạnh ở trung ương, thì quyền lực chính
trị vỡ thành nhiều mảnh nhỏ. Mỗi sứ quân xưng hùng tại một khu vực, tha
hồ đánh thuế, vơ vét của cải và sang đoạt tài sản. Có sứ quân bắt dân chúng
dưới quyền phải nộp thuế trước 32 năm. Các sứ quân lại thường hay giao
chiến với nhau để tranh dành ảnh hưởng, nên miền quê bị tàn phá, ruộng
đất hoa màu không trồng trọt được. Gạo phải nhập cảng, và nông dân phải
bồng bế nhau bỏ ruộng vườn ra thành phố để rồi cũng chẳng khá gì hơn.
Cuối cùng những nông dân này phải đem bán con cái và chính họ cũng chết
dần vì đói. Thời đó người ta tin rằng thịt người được bán đầy ngoài chợ.
Trẻ con được đem bán từng đàn: con trai thì vào làm nô lệ trong xưởng
máy, con gái thì theo một con đường duy nhất là vào các động mãi dâm,
làm đồ chơi cho giới thương gia có nhiều tiền.
Ngay trong Đồng Minh Hội của Tôn Dật Tiên cũng có sự phân hóa. Nòng
cốt của Đồng Minh Hội là thương gia và sinh viên. Sau đệ nhất thế chiến,
hai giới này coi nhau như thù địch. Sinh viên thì muốn một cuộc cách mạng
toàn diện: đuổi người ngoại quốc ra khỏi Trung Hoa, phân chia ruộng đất
cho nông dân và bãi bỏ các đặc quyền kinh tế. Trong khi đó quyền lợi của
giới thương gia lại gắn liền với người ngoại quốc. Đến khi Nhật Bản can
thiệp vào Trung Hoa thì hai phe sinh viên và thương gia tách hẳn nhau
thành tả phái và hữu phái.
Sau đệ nhất thế chiến, Đức bại trận và mất tất cả các lãnh thổ hải ngoại. Tại
Trung Hoa, Nhật Bản nhảy vào thay thế Đức, và được Anh Pháp hứa hẹn
cho chiếm giữ ảnh hưởng lâu dài tại tỉnh Sơn Đông. Nhật Bản đưa ra 21
điều khoản yêu sách cho Viên Thế Khải, đòi hỏi quyền kiểm soát Sơn Đông
vĩnh viễn và các nhượng bộ lớn tại Mãn Châu và nhiều nơi khác. Lúc đó
Viên Thế Khải phải chấp nhận các yêu sách quá đáng này vì Nhật hăm dọa
sẽ ủng hộ đối thủ của Viên. Họ Viên yêu cầu người Nhật giữ kín những
nhượng bộ này. Tại hội nghị Ba Lê, đại biểu Trung Hoa yêu cầu bãi bỏ
phạm vi thế lực của ngoại quốc, thu hồi các tô giới và Hoa Kỳ hết sức hỗ
trợ cho đại biểu Trung Hoa. Nhưng khi phái đoàn Nhật Bản đưa ra hiệp
định Sơn Đông, cho phép người Nhật được thừa kế quyền lợi của người