BA NGƯỜI LÍNH NGỰ LÂM - Trang 12

bước đi ban đầu của Alexandre đệ nhị. Ông đến dự lễ tặng hoa và ngồi ở
hàng đầu, chính giữa, tràn trề hạnh phúc trước cả khi người ta gõ lên ba
tiếng. Ông bao giờ cũng mang một bó hoa khổng lồ. Đi dọc theo chiều dài
của căn phòng, ông hoan hô, ông cười vang vui vẻ nhìn xung quanh mình.
Khi người ta vừa nêu tên tác giả, ông liền đứng lên, lòng đầy kiêu hãnh
chào mọi người như muốn nói: "Các vị thấy không, chính con trai tôi đã
làm nên chuyện đó!".
Còn Dumas con thì nói:- Cha tôi đó là đứa trẻ vĩ đại mà tôi đã có khi tôi
còn rất bé.
Thật xứng đáng khi Dumas bố nói: Tác phẩm lớn nhất của tôi là Dumas
con!
Tuy nhiên Dumas cha làm việc yếu dần. Cuộc chiến năm 1870 đã giáng
một đòn dữ dội lên ông. Cuối tháng tám năm ấy, Dumas con thấy ông trở
về Diep, kiệt sức. Ông nói:
- Ta về để chết ở chỗ con đây.
Alexandre đệ nhị kêu khóc. Nhưng mọi sinh lực hình như đã rời bỏ
Alexandre đệ nhất. Người ta đặt ông lên một chiếc ghế bành trông ra biển.
Một người đã từng ham thích làm việc như ông, rốt cuộc đã khám phá ra
niềm vui là chẳng làm gì cả. Sáu trăm tác phẩm xuất bản, ông đã kiếm được
cơ man nào là tiền, nhưng lúc này ông chỉ còn hai đồng Louis vàng. Ông
nói với con trai:
- Người ra cứ bảo cha rất hoang phí. Nhưng đâu phải thế. Cha đến Paris với
hai đồng Louis trong túi. Con hãy xem trong áo gilê của ta, con sẽ thấy vẫn
còn nguyên hai đồng Louis đấy chứ!
Sáng ngày 4 tháng 12 năm 1870 con trai ông thấy ông đăm chiêu hơn
thường lệ liền hỏi ông. Ông hỏi lại một câu xé lòng.
- Con có tin có cái gì còn lại của cha không?
- Có chứ, là cha đấy, con xin thề như vậy.
Hôm sau sáu giờ tối, A. Dumas qua đời. Victo Hugo viết:
"Ở thế kỷ này không ai được dân chúng mến yêu hơn A. Dumas. Cái ông
gieo mầm, đó là tư tưởng Pháp. A. Dumas quyến rũ, mê hoặc, làm lợi, làm
vui và dạy dỗ mọi người. Từ tất cả những tác phẩm của ông, rất phong phú,