BA NGƯỜI LÍNH NGỰ LÂM - Trang 568

như thế nếu không gặp những trở ngại lớn. Nhưng từ đâu ra những trở ngại
ấy? Đó là điều ông chưa thể biết.
Vả chăng, ông vẫn có lý do để trông cậy vào Milady, ông đã đoán ra trong
quá khứ, người đàn bà ấy đã có những chuyện đáng sợ mà chỉ chiếc áo đỏ
Giáo chủ của ông thôi mới có thể che đậy và ông cảm thấy rằng, vì một
nguyên nhân này hay nguyên nhân khác, người đàn bà đã thuộc về ông ấy
chỉ có thể tìm thấy ở ông một chỗ dựa vượt lên trên mối nguy đang đe dọa
mụ, vì vậy, ông quyết định tiến hành chiến tranh một mình mình và chỉ
trong đợi vào mọi thành công còn xa lạ với ông như người ta trông đợi một
vận may. Ông tiếp tục cho nâng cao thêm con đê nổi tiếng để làm đói La
Rochelle, trong khi chờ đợi ông phóng mắt nhìn cái thành phố khốn khổ,
chất chứa bao nỗi khốn cùng sâu xa cũng như bao đức tính anh hùng và
nhớ đến câu nói của vua Louis XI, bậc tiền bối chính trị của ông, cũng như
bản thân ông lại là bậc tiền bối của Rôbétxpie, ông lại nhớ câu châm ngôn
của cha đỡ đầu của Trítxtăng(2) "chia để trị".
Henri IV khi vây hãm Paris đã cho ném qua tường thành bánh mì và thực
phẩm. Ở đây Giáo chủ cho ném truyền đơn vào trong đó trình bầy cho dân
Rochelle rõ cách đối xử bất công ích kỷ, dã man của bọn chỉ huy, bọn chỉ
huy thừa mứa lúa mì mà không đem chia cho họ, bọn chúng áp dụng
phương châm ấy, bởi chính bọn chúng cũng có những phương châm, rằng
phụ nữ, trẻ con và người già có chết cũng chẳng sao, miễn là đàn ông bảo
vệ thành lũy thì phải sống khỏe mạnh và được ăn mặc đầy đủ. Cho đến lúc
này, do vì nghĩa vụ hoặc do bất lực không phản ứng lại được, cái phương
châm đó không được chấp nhận về đại thể, tuy nhiên đã chuyển từ lý thuyết
thành thực hành. Nhưng những tờ truyền đơn bay tới cũng có tác dụng công
kích. Những truyền đơn nhắc nhở những người đàn ông rằng trẻ con, đàn
bà, người già bị bỏ chết ấy chính là con cái họ, vợ họ và cha họ, rằng sẽ
công bằng hơn nếu mỗi người đều chịu chung cảnh khốn cùng, có cùng
chung cảnh ngộ thì mới có được những quyết định thống nhất.
Những tờ truyền đơn đó đã phát huy hiệu quả mà những người viết ra có
thể trông đợi. Một số đông cư dân đã quyết định mở những cuộc thương
lượng riêng với quân đội nhà Vua.