Boris Pasternak
BÁC SĨ ZHIVAGO
Dịch giả: Lê Khánh Trường
Phần IX
Varykino
1.
Mùa đông, khi có thời giờ thư thả hơn, bác sĩ Zhivago bắt đầu ghi chép
những điều khác nhau. Chàng viết:
"Mùa hè vừa rồi đã bao lần tôi muốn cùng thốt lên với Chutchev(1):
Mùa hè, ơi cái mùa đẹp nhất.
Phép nhiệm màu của trời đất bao la.
Ta muốn hỏi người từ đâu đi đến.
Mà bất ngờ, người chả nói cùng ta?
Hạnh phúc thay khi được làm việc cho mình và gia đình suốt từ sáng đến
tối, cất nhà, xới đất trong nỗi lo có đủ miếng ăn, tạo dựng cái thế giới riêng
của mình như Robinson Cruseu, bắt chước đấng tạo hoá và noi theo người
mẹ cứ luôn luôn tái tạo bản thân lình!
Biết bao tư tưởng, bao ý nghĩ mới mẻ diễn ra, nảy sinh trong tâm trí, khi ta
miệt mài với công việc chân tay nặng nhọc của người thợ thổ hay thợ mộc,
khi ta tự đặt cho mình những nhiệm vụ hợp lý, vừa với sức vóc của mình,
mà khi hoàn thành ta sẽ được thưởng công bằng niềm vui và kết quả rõ rệt,
khi suốt sáu giờ đồng hồ liên tiếp, ta đào đất hay đẽo cây dưới bầu trời
phóng khoáng khiến ta nám mình vì hơi thở đầy sinh khí của nó. Và nếu
như những tư tưởng, những suy đoán, những sự tiếp cận ấy không được ghi
lại trên giấy, mà bị lãng quên bởi chúng chỉ thoáng vụt qua trong giây lát,
thì đó chẳng phải là sự mất mát, mà còn ích lợi là đằng khác. Hỡi người ẩn
sĩ nơi đô thị, quen dùng cà phê den đậm và thuốc lá nặng để kích thích suy
nhược của bạn, bạn sẽ chẳng biết được một thứ ma tứy mạnh nhất hàm
chứa trong những nhu cầu sinh hoạt thành thực và trong một sức khỏe dồi
dào.
Tôi không đi xa hơn điều vừa nói, tôi chẳng thuyết giáo cho quan điểm tha
