Từ năm 1887, Tổng thống Pháp chính thức ký sắc lệnh quy định
quyền lực Toàn quyền Đông Dương, tính đến năm 1945 – kết thúc vai trò
của chính phủ Pháp tại Đông Dương – có tất cả 33 chức sắc thực dân
giữ chức vụ Toàn quyền hoặc Quyền Toàn quyền. Albert Sarraut có hai
lần giữ chức vụ quan trọng này vào năm 1911-1914 và năm 1916- 1919.
Y là một trong những mục tiêu ám sát của các đảng cách mạng Việt Nam.
Tổ chức Việt Nam Quang phục hội của cụ Phan Bội Châu năm 1912 từng
phái Nguyễn Hải Thần về nước ném bom giết y, lúc y dự lễ xướng danh tại
trường thi Nam Định, nhưng do chần chừ, thiếu quyết đoán nên Nguyễn
Hải Thần đã không hoàn thành nhiệm vụ.
Qua tờ Khai hóa nhật báo, ta biết khi có chiếc tàu Albert Sarraut,
Bạch Thái Bưởi tính toán kế hoạch: “Lấy Sài Gòn làm trụ sở cho tàu tải
gạo và hàng hóa đi Phi Luật Tân, tới Phi Luật Tân dỡ gạo, rồi lại xếp các
thứ hàng tạp hóa của Hoa Kỳ tại bản xứ đi buôn bán tại Hương Cảng và
Thượng
Hải... Ở Thượng Hải và Hương Cảng xếp các thứ hàng hóa hai nơi
đó về Hải Phòng, từ Hải Phòng về Nam Kỳ... đi qua cõi Viễn Đông mà
không chỗ nào đến nỗi phải cho tàu chạy không cả” (số báo ra ngày
18.2.1921). Từ ngày 1.6.1922, tàu Albert Sarraut đã khởi hành chuyến
đầu đi Trung Quốc và Nhật Bản. Các tàu của ông lần lượt có mặt tại bến
các nơi như Thượng Hải, Hương Cảng, Thiên Tân, Hán Khẩu, Ấn Độ, Phi
Luật Tân, Tân Gia Ba... Dù sống với khát vọng vượt đại dương, nhưng ý
thức phục vụ cộng đồng vẫn luôn âm ỉ trong tâm thức của ông.
Trước đây, người Pháp đã làm đường xe lửa từ Cẩm Giàng về đến
Phú Ninh Giang và Kẻ Sặt, không đem lại lợi nhuận bao nhiêu. Nhưng
Bạch Thái Bưởi lại có cái nhìn khác. Là người xông xáo và bám sát
thực địa, ông cho rằng nếu mở một đường xe lửa từ Nam Định ra Hải
Phòng, qua Thái Bình thì sẽ thành công hơn vì Nam Định - Thái Bình là
vùng đất trù phú, dân cư đông đúc. Hơn nữa, ông nghĩ rằng có thêm
nhiều tuyến đường thì việc đi lại của người dân sẽ thuận tiện hơn. Vì thế,
