tiếng khắp miền.
Trên một trái đồi rộng, dốc thoai thoải, giữa vườn cây trái xanh um, là dinh
cơ đồ sộ của cụ Án Bùi Đình Quang. Khu gia cư gồm một tòa kiến trúc lớn
xây theo hình móng ngựa, hai tầng lầu, có hơn một chục buồng, không kể
phòng khách, phòng ăn, các nhà phụ thuộc dùng làm kho, nhà để xe…tòan
thể trông như một tòa cổ thành. Nhất là cái chòi canh xây phía trên hai cánh
cửa chính diện vượt cao khỏi dẫy tường bao quanh, nổi lên sừng sững, với
những lỗ châu mai, mái ngói phủ rêu, bốn góc uốn cong cong, trông phảng
phất giống hình phú ông đứng ngạo nghễ, tay chống nạnh, giương mắt
ngắm nhìn mặt nước sông xuôi chảy lững lờ.
Quanh sườn đồi, toàn một giống cà xanh tốt thấp lè tè, mọc xoe tròn như
cái nấm khổng lồ.
Dưới chân đồi, ruộng chỉ toàn trơ gốc rạ, phẳng lì nằm nối tiếp nhau trông
như những ô vuông trên mặt bàn cờ tướng.
Phong cảnh nói chung, đẹp nên thơ, nhưng yên tỉnh quá nên đượm vẻ buồn
bã quạnh hiu.
Từ ngoài đi vào, phía bên tay trái là cánh rừng già. Bóng rợp âm u của nó
chứa chất nhiều kỷ niệm ghê rợn. Người địa phương kể lại rằng: ngày xưa,
một tay cường đạo lẩn trốn trong đó. Y đã một mình chống cự ròng rã hai
ngày, hai đêm liền. Rốt cuộc, gã sơn lâm đại đạo phải ra quy hàng. Đôi mắt
gã bị trúng đạn nát ngướu. Hỏi, thì hắn cười khanh khách, chỉ tay vào bụng:
“Đói quá mới chịu thua đó!”. Trong nhiều tiếng đồng hồ liên tiếp, gã đã
bình tĩnh chống trả toán nhân viên công lực, mặc dầu đã bị mù tịt. Thì ra,
tay tướng cướp đã thuộc lòng địa hình, địa vật trong cánh rừng.
Phía tay mặt là một vũng ao lớn: ao xanh. Ao xanh? Chắc vì nước lúc nào
cũng xanh ngắt như màu lá cây nên người ta gọi nó là ao Xanh? Không hẳn
thế! Thực ra, cái ao này có chủ và ông chủ của nó tên là Xanh, ông ba
Xanh. Cách đây hơn ba năm, một em bé mười hai tuổi đã chết đuối trong
