BẢO ĐẠI, HAY LÀ NHỮNG NGÀY CUỐI CÙNG CỦA VƯƠNG QUỐC AN NAM - Trang 209

nam thì không thấy bàn tán gì dù cũng có một số người dân ở đây đã có mặt lúc
cầu bị đánh sập.
Tiếng reo hò xen lẫn tiếng hát vang lên từng đợt. Tự vệ, dân quân là những
người náo động nhất chiếm số đông trong các trận đánh. Quân số của họ là hơn
một nghìn rưởi. Họ mặc thường phục trên ngực áo chỉ ghim một miếng vải đỏ-
vàng, tượng trưng cho màu quốc kỳ Việt Nam. Lực lượng chính quy Việt Nam
gồm khoảng hai nghìn quân. Họ phối hợp với nhau, thay nhau tiến công liên tục
các vị trí Pháp. Trên dải đất hẹp trên bờ bắc sông Hương đối diện với các toà
nhà theo kiến trúc thuộc địa bên bờ nam, dân quân và tự vệ - những người lính
đầu tiên làm quen với trận mạc - ở thế áp đảo do quân số đông. Ngoài ra bộ đội
còn đóng rải rác khắp chung quanh thành phố để bao vây quân Pháp, cố dồn đối
phương vào khu phố Tây nhỏ hẹp hình tam giác để tiêu diệt.
Ở Huế, Pháp có 750 quân thuộc trung đoàn 21 bộ binh thuộc địa và một trung
đoàn xe bọc thép có những tháp pháo nhô lên nhưng được nguỵ trang kỹ bằng lá
cây Cây cầu sắt Clémenceau hoành tráng bắc qua sông Hương, vốn là niềm tự
hào của thành phố, nay đã đổ gục, dầm cầu chìm sâu trong dòng nước. Đi lại
qua sông phải dùng thuyền bè.
Tiếng đại bác 75 gầm vang át cả tiếng hô xung phong. Nhưng pháo binh Việt
Nam chưa biết điều chỉnh được tầm bắn, chưa biết phối hợp với bộ binh, nên
chưa phát huy được hoả lực. Sau nầy, trong chiến tranh, các khẩu pháo được
đưa đến gần mục tiêu và bắn thẳng nên gây nhiều thiệt hại cho đối phương hơn.
Còn giờ đây, tiếng súng đại bác chỉ có tác dụng cổ vũ tinh thần hăng hái chiến
đấu của bộ binh.
Tối ngày 20 tháng Giêng, một bản thông cáo chiến sự đầu tiên làm nức lòng
quân và dân xứ Huế. Hơn 100 lính Pháp bị loại khỏi vòng chiến. Một xe Jeep và
hai xe bọc thép bị phá huỷ. Chiến công đầu thật đáng phấn khởi. Nhưng không
có ý nghĩa quyết định. Vì nhiều lý do, thông tin liên lạc chậm trễ hay chuẩn bị
chưa xong, Huế nổ súng chậm hơn Hà Nội đến sáu tiếng rưỡi đồng hồ. Như vậy,
còn đâu là yếu tố bất ngờ nữa?
Tuy nhiên, tại Huế, trong những giờ phút giao tranh đầu tiên, bộ đội Việt Nam
giành được lợi thế. Máy phát điện nổ tung, đèn tắt ngấm cùng một lúc với hiệu
lệnh tiến công. Điện mất thì nguồn nước cũng bị cắt. Kho xăng bốc cháy nguồn
xăng dầu có nguy cơ cạn sạch.