BẢO ĐẠI, HAY LÀ NHỮNG NGÀY CUỐI CÙNG CỦA VƯƠNG QUỐC AN NAM - Trang 208

dồng, các hàng rào, trên đường phố. Họ là một đội quân dũng cảm, vô danh
không phiên hiệu cũng như không có các vị tướng nổi danh. Họ chỉ là những
người lính, những chiến binh sẵn sàng hy sinh cho sự nghiệp cao cả. Họ là
những dân quân, không mặc đồng phục, xung trận trong bộ quần áo thường dân.
Phần lớn bộ đội Việt Nam tập trung trong hoàng thành. Một số khác giữ trụ
được ở đầu cầu bờ nam sông Hương là nhờ lực lượng chốt trong cung An Định.
Còn quân Pháp tập trung ở gần đó, đóng quân trong trường Thiên Hựu
(Providence), trước đây cũng là một tu viện. Xe bọc thép được bố trí trên một
thửa ruộng ngay dưới chân đê, chĩa nòng pháo ra xung quanh. Khu vực trường
dòng Cứu thế nằm giữa hai vị trí đối địch cho nên sẽ trở thành điểm tranh chấp
ác liệt giữa hai bên Pháp, Việt.
Đạn súng cối tầm gần của Việt Minh rơi trúng vào tường của trường dòng, phá
huỷ chiếc cổng lớn của trường dòng làm hỏng hàng chiến và các chân cột. Một
chiếc cột trúng đạn cối đã sụp đổ. Mái nhà bị nghiêng, khói đạn mù mịt trong
các hành lang. Những người trong tu viện dù là tu sĩ hay dân tị nạn đều ở vị trí
thuận lợi để quan sát tại chỗ các diễn biến. Bảo Long nhìn thấy một chiếc xe
tăng bị trúng mìn và các dù thả quân tăng viện và lương thực rơi xuống cánh
đồng ngay bên cạnh, nhận ra những chiếc phi cơ bay thấp ngay trên đầu là
những chiếc Spitfire đang bắn phá các toà nhà trong cung An Định, nơi cậu
sống mấy hôm trước đội quân nhảy dù sang mặt trận bên kia, cậu cũng nhận ra
máy bay Spitfire đang bay sát mặt đất ngay trên đầu cậu để xả đạn vào ngôi nhà
mà cậu đã sống ở đó mấy ngày hay mấy giờ trước đây. Cậu nghe thấy cả tiếng
lách cách của các súng liên thanh. Sợ nhất là các tiếng nổ vào ban đêm. Bộ đội
Việt Nam thường lợi dụng đêm tối để tấn công quân Pháp nhiều hơn ban ngày.
Ngày 20 tháng Giêng, khi trời hửng sáng thì một quả mìn đã được gài sẵn ở
trong số các mố cầu ngay sát gần mặt nước nổ tung, làm tung lên một cột nước.
Nhưng chiếc cầu sắt bắc qua sông Hương chỉ bị hư hỏng nhẹ như bất đắc dĩ.
Người đi bộ vẫn đi qua được cho đến khi hai tiếng nổ liên tiếp làm cây cầu bị
sập hoàn toàn. Bây giờ thì cây cầu nổi tiếng Trường Tiền (đương thời còn gọi là
cầu Clémenceau) đã sập hẳn chìm dần trong dòng nước sông Hương. Việc giao
thông đi lại trên cầu tạm ngừng. Đám đông tụ tập gần đó thấy đã phá huỷ được
chiếc cầu sắt kiên cố reo hò hoan hô. Dân chúng cố đô phần lớn sống tập trung
quanh hoàng thành ở bờ bắc sông Hương. Còn quanh khu vực phố Tây ở bên bờ