khu dành riêng cho ông ở Buôn Ma Thuột rộng mênh mông. Mọi việc tưởng
như suôn sẻ. Nhưng hiểm hoạ Việt Minh treo lơ lửng trên đầu ông. Thoạt đầu là
những lời chửi bới, rồi những câu vè đồng dao vang trên đường phố.
Nguyễn đi rồi Nguyễn lại về
Nguyễn về để đóng vai hề tay sai...
Gái đẹp cùng với rượu Tây
Quốc trưởng mê gái liếm giầy thực dân
Khi nào súng nổ đâu đây
Bù nhìn Bảo Đại tan thây có ngày... (15)
Sau khi bị Toà án quân sự Liên khu III tuyên án tử hình về tội bán nước, chiếc
đầu Bảo Đại được Việt Minh đặt giá một trăm nghìn đồng theo thời giá tháng 8
năm 1949, một năm sau, không biết có phải do đồng tiền mất giá hay thân phận
bù nhìn lên giá mà số tiền thưởng lên tới ba trăm nghìn đồng. Tuy nhiên Bảo
Đại không đối xử với địch thủ của mình như kẻ thù. Ông vẫn gọi họ là phe
"kháng chiến". Dịp đi thăm chính thức Hà Nội, ông đến đặt vòng hoa trên mồ
những nạn nhân trong cuộc chiến tối 19 tháng Chạp năm 1946.
Không ai không biết nơi đây chôn cất các thi thể nhặt nhạnh trên các đường phố
Hà Nội sau cái đêm lịch sử đó mà phần lớn là của các tự vệ chiến đấu và bộ đội
Việt Minh. Ông còn dự định dành cho Việt Minh - những người "chiêu hồi" trở
về với chính nghĩa quốc gia bảy ghế trong quốc hội sẽ được thành lập theo hiệp
ước Auriol, nhưng sáng kiến nầy đã bị dư luận ở Pháp la ó phản đối. Sau nầy
ông chống lại việc ném bom ồ ạt những vùng do quân đội của Hồ Chí Minh
kiểm soát như đề nghị của người Mỹ(16).
Chiến tranh mở rộng và có một tầm vóc mới. Đằng sau nước Pháp và Bảo Đại,
là cả phương Tây tập họp trong một thập tự chinh chống cộng sản. Paris,
Washington và London chống lại Bắc Kinh và Mátxcơva. Tháng 9 năm 1951,
De Lattre hò hét trước đám nhà báo: "Hà Nội hôm nay là tiền đồn của cả thế
giới tự do ở Đông Nam Á, giống như Bastogne tháng 12 năm 1944 và Berlin
tháng 6 năm 1947".
Tiền và vũ khí Mỹ đổ vào cuộc chiến ngày một nhiều. Các chính khách bên kia
Đại Tây dương sang thăm chiến trường Đông Dương ngày càng đông.
Richard Nixon khi đó là Phó Tổng thống Mỹ lúc ra khỏi biệt điện của Bảo Đại
đã phát biểu một câu bênh vực Pháp đến mức ngạc nhiên: "Những gì nước Pháp