Daniel Grandclément
BẢO ĐẠI, HAY LÀ NHỮNG NGÀY CUỐI CÙNG CỦA VƯƠNG QUỐC
AN NAM
Dịch giả : Chưa rõ
Chương 32
Trời mưa. Mưa gió mùa, nóng và nặng hạt làm ướt những khách bộ hành lẻ loi.
Nhà thờ Saint-Pierre de Chaillot, 35 Đại lộ Marceau gần quảng trường Étoile
(Ngôi sao), quận 16, thủ đô Paris, xem ra quá lớn cho buổi lễ tang như thế nầy.
Vào ngày 6 tháng 8 năm 1997, cựu hoàng Bảo Đại đã ra đi vào cõi vĩnh hằng
được năm ngày rồi. Ông mất vì ứ nước màng não, xuất huyết nội tạng thận và
ung thư tuỵ tại bệnh viện quân đội Val-de-Grâce. Mấy anh nhà báo đi đi lại lại
trong khoảnh sân rộng trước cửa nhà thờ. Lúc đầu họ chưa được phép vào trong
gian giữa nhà thờ. Bà hoàng Monique - hay còn gọi là Hoàng hậu Thái Phương -
Hoàng hậu Phương Tây, tước hiệu tự đặt của bà goá Bảo Đại - lúc đầu còn cấm
đám nhà báo vào. Sau đó lệnh cấm đã được hoãn thi hành, và khoảng một chục
đại diện các hãng thông tấn, hai nhà quay phim truyền hình đã được phép đến
gần linh cữu. Trong lúc đợi giờ cử hành tang lễ, cha xứ nói chuyện với một cựu
quân nhân ngực đeo đầy huân chương. Sự có mặt của người như của hàng chục
đại biểu cho một tổ chức hùng mạnh, đem lại sự ngạc nhiên cho mọi người có
mặt trong buổi sáng hôm ấy. Cuối đời, ông Bảo Đại thỉnh thoảng còn ăn tối với
mấy cựu quân nhân Pháp đã chiến đấu ở Đông Dương. Có lẽ họ tâm đầu ý hợp
lắm. Cho nên theo di chúc, một trong số nầy đã được chọn để đọc bài điếu.
Ông vua cuối cùng của triều Nguyễn đã quy y công giáo và làm lễ rửa tội tại
nhà thờ nầy năm 1988. Ông đã mang một tên mới theo lệ công giáo là Jean-
Robert.
Chính Giáo hội đã dùng tên nầy mỗi khi nói về ông, về cuộc đời và về đức tin
dù đã muộn của ông. Ông Bảo Đại thường xuyên đến nhà thờ Saint-Pierre de
Chaillot để cầu nguyện trước tượng Chúa. Ông tham dự vào các sinh hoạt của
Nhà Thờ, đã lên tận quảng trường Champs - Elysées, tay vác thánh giá nặng
bằng gỗ cùng với mấy bạn đồng hương khác của ông. Chính ông, con người đa
nghi và lạnh lùng đã đến rạp đầu trước Đức mẹ Đồng trinh, như trước đây các
thần dân đã cúi rạp mình trước ngai vàng của ông. Cha chánh xứ kể rằng từ năm
