BẢO ĐẠI, HAY LÀ NHỮNG NGÀY CUỐI CÙNG CỦA VƯƠNG QUỐC AN NAM - Trang 99

trong thời gian nghỉ hè ở đây. Ngược lại, duy nhất chỉ có Bảo Đại là chủ sở hữu
dinh cơ này toạ lạc ở lưng chừng Californie một khu phố sang trọng ở Cannes.
Toà nhà được một quý tộc Anh xây khoảng năm mươi năm trước đây, nhưng
người ở cuối cùng là gia đình một nhà buôn ôtô tên là Neubauer. Người viết tin
vặt trên báo bình phẩm: Hơn là một lâu đài, phải gọi là cung điện mới đúng.
Tráng lệ, trang trí phong phú ốp nhiều đá cẩm thạch từ đại sảnh đến phòng nhỏ
nhất khiến nhiều nhà báo đến thăm lâu đài phải ngạc nhiên. Trong phòng đèn
chùm hình ốc biển bằng chất giả đá hoa treo tường hiếu sáng một kiệt tác của
ngôi nhà đó là quầy rượu do hoạ sĩ Jean-Gabriel
Domergues bài trí. Bảo Đại đã mua lại toàn bộ, lâu đài, đồ đạc quầy rượu... mà
chính ông cũng không rõ tổng diện tích là bao nhiêu. Toà biệt thự tỏ ra hoàn hảo
để cặp vợ chồng Nhà vua trẻ này trú ngụ. Vả lại dân thành phố Cannes còn nhớ
lại trước đây toà nhà thường được Maharadjah (hoàng tử) Ấn Độ Porbandar đã
có thói quen thuê ở. Vị hoàng tử trẻ này đã đánh vào trí tưởng tượng của dân địa
phương bởi sự hoang phí của mình. Những người hàng xóm thì thề độc rằng
ngày nào vị hoàng tử nọ cũng diễu hành trên cây thánh giá nhỏ đằng trước ba
con voi trắng.
Bảo Đại không có ý muốn lao vào những chuyện kỳ quặc như thế. Ông chọn
Cannes vì yêu thích thể thao, thích đi thuyền y-at, là một thú chơi riêng của
vùng này. Cũng có thể có cả đánh bạc nữa. Sòng bạc Palm Beach ở chân đồi
Californie mà ông có thể đi bộ đến.
Làm sao không thể mua được một dinh cơ xa xỉ lộng lẫy như thế"(1). Với ngân
sách của triều đình An Nam, chắc thế! Cũng có thể là quà biếu của nhà nước
bảo hộ. Sau này nước Việt Nam không đòi thu hồi cung điện ở xứ Provence này
trong lúc ông ta biến tài sản của nhà nước thành sở hữu riêng. Bảo Đại đi còn
phải chống "can" khi xem kỹ toà lâu đài đã mua bằng cách gửi thư nhưng rất
hợp với sở thích của ông.
Cuối cùng đến tháng 4 năm 1939 ông mới về Paris trú ngụ tại ngôi nhà riêng
của ông ở phố Lamballe.
Báo chí nhất là báo chí thuộc địa đã tâng bốc quá mức và vui mừng thấy ông trở
lại thăm Pháp. Sau bảy năm, một giai đoạn chưa từng có trong biên niên sử An
Nam đã được thực hiện nhờ có vai trò thúc đẩy của Bảo Đại, điều đó xứng đáng
được thưởng(1). Báo chí còn xúc động về tin Hoàng hậu Nam Phương cũng sẽ