BÃO TÁP CUNG ĐÌNH - Trang 149

sung sướng được vứt bỏ đôi hia, đã làm chảy máu chân tôi. Được trút bỏ
chiếc áo ngự, rộng thùng thình như một cái chăn. Lại hạ được chiếc mũ, nó
làm cho cổ tôi lúc nào cũng cứng như một cái ách. Tôi vui là được trút bỏ
mọi thứ đồ chơi cũ kỹ, kỳ quặc. Còn ông lại thích. Vì ông được một món
đồ chơi lạ. Nhưng nay tôi ý thức được rồi. Nếu thuận thảo ra, tôi nhường
ngôi cho ông cũng như Nghiêu(2) nhường thiên hạ cho Thuấn(3). Thuấn
nhường cho Vũ(4), Vũ nhường cho Thang(5)... Ấy đấy, việc nhường ngôi
ngày xưa, là nhường cái tâm thiện cho thiên hạ, chớ đâu phải chỗ ngồi là
cái ngai vàng, và những quyền lực để áp chế muôn dân. Bởi vậy ngày xưa
các vua giỏi thường chọn người hiền trong thiên hạ để truyền ngôi, chớ đâu
phải cứ giữ khư khư cho một dòng họ.
Tôi không ân hận trong việc nhường thiên hạ cho ông. Vì ông là người
hiền. Song tôi băn khoăn, vì ông chưa khai mở được bổn tâm của ông, cho
thiên hạ nương nhờ. Việc này khó đấy. Nếu ông không khéo, thì cả thân xác
ông cùng bổn tâm thiện đức của ông đều theo nhau xuống mồ. Ông có hai
đối thủ kỳ quặc. Một người muốn bảo vệ ông, che chắn ông. Một người lại
hằm hè muốn cướp lấy của ông. Hai người đó là ai, ông biết rồi, nhưng ông
không thiết, thế lại hóa may. Mà đây là cách giữ tốt nhất. Còn kẻ nào lăm le
muốn chiếm, chắc chắn sẽ không được gì.
Ta mệt quá, lả đi. Chàng vực ta dậy. Giây lâu chàng nói:
- Ta cám ơn Chiêu Thánh đã không oán hận gì ta. Sự thể sẽ là tan hỏng mất
thôi. Ta thiết gì ngôi báu. Nếu Chiêu Thánh bỏ đi. Chắc ta cũng không còn
gì để ở lại. Đau nhất cho ta là chưa làm được điều gì thiện đức cho thiên hạ.
Phụ lòng Chiêu Thánh dường bao. Hãy tha thứ cho ta.
Ta tiễn chàng tới bậc thềm, cũng vừa lúc hừng đông ló rạng.
======.
1. Hậu thánh: Vua nối nghiệp về sau
2. Vua Nghiêu: Một vua hiền trong lịch sử cổ đại Trung Hoa (2357-2257)
trước Tây lịch. Nghiêu sai họ Hi, họ Hòa xem sự chuyển vận của mặt trời,
mặt trăng để dạy dân biết lúc nghỉ, lúc làm, mùa cấy, mùa gặt. Thời ấy có
Thuấn giúp Nghiêu đi tuần thú bốn phương, tiếp kiến với Hậu các nước,
sửa đổi ngày, tháng và bốn mùa cho đúng. Định ra âm nhạc. Phép đo, phép