BÃO TÁP CUNG ĐÌNH - Trang 210

trong nước sẽ cho ông là một kẻ tàn bạo, bức bách nhà vua, thao túng triều
đình. Cũng vì việc này mà quan thừa chỉ bỏ đi. Việc quan thừa chỉ bỏ đi,
ông tự lấy làm hổ thẹn. Ông đã ngấm ngầm sai người đi dò tìm khắp nơi.
Vẫn chưa thấy tăm hơi gì. Bữa có việc đi qua một ngôi làng trên mạn Quốc
Oai, thấy làng nọ mới dựng một ngôi đình lớn, mái ngói còn đỏ au. Ông
dừng lại ngắm xem, và thầm khen kíp thợ mộc ở đây tài hoa quá. Chợt thấy
đôi câu đối trước cửa đình, ông nhẩm đọc:
LẬP THÀNH HỒ, CẠNH TRANH HỒ, PHÁ HOẠI HỒ, MẠC THỊ CƠ
QUAN DO KHÍ HOÁ.
PHỤ TỬ DÃ, TRƯỞNG ẤU DÃ, PHU PHỤ DÃ, NGUYỆN Ư ĐÌNH
BẢNG TÁ PHÂN MINH3.
Trần Thủ Độ giật mình biết quan thừa chỉ có qua đây. Và lời lẽ này, chính
là khẩu khí của ông. Rõ là ông chấp nhận việc thay đổi triều đại là lẽ
thường của tạo hoá, đúng cái ý của vế trên. Còn vế dưới, ông muốn trách
việc nhân luân sao không đem ra mà bàn bạc, ngõ hầu đem lại sự sáng
trong của công lý. Đúng là một người có cái tâm chí thiênj, ngay cả lúc đã
bỏ ta mà đi, ông vẫn có lòng muốn nhắn gửi lại để khuyên bảo ta. Tuy vậy,
Trần Thủ Độ cũng không dò tìm được dấu vết của ông.
Năm tháng qua đi, những vết thương dần dần kín miệng. Nhưng dù có gặp
thầy hay thuốc tốt, chữa trị giỏi giang thì các nơi thương tích kia vẫn còn
hằn lại những vết sẹo. Với các người lớn tuổi, như thái sư Trần Thủ Độ và
phu nhân hoặc Trần Liễu thì vết sẹo to, bóng nhẫy. Còn với các người trẻ
trung như Trần Cảnh, Thuận Thiên, Chiêu Thánh, vết sẹo cũng chóng đầy
và mờ dần theo năm tháng.
Thái tôn là một người đức độ, nên cũng dễ bỏ qua những lầm lỗi của người
khác. Nhà vua không chấp trược, không dò tìm nguồn gốc sâu xa rồi để
bụng thù hằn. Với một người đã chẳng coi ngôi vị đế vương là cái gì, và
sẵn sàng từ bỏ, thì ở đời chẳng có gì đáng giá, ngoài đức thiện và lòng
nhân.
Thái tôn được mấy người thầy học và các bậc lão thần tài đức khai tâm mở
tính, trau dồi kiến thức cho, cùng với lòng nhà vua lúc nào cũng cầu sự tinh
tiến, nên vào tuổi ngoài hai mươi, nhà vua đã chững chạc lắm. Ngài bắt đầu