từ hai vị trí ngồi đối diện, cả hai lập tức cảm mến nhau. Tất cả chúng tôi đều
nhận ra sự gắn kết giữa họ. Họ chào làm quen và chỉ sau 24 giờ, họ đã đính
hôn”.
Trong buổi lễ xông hơi của Wahpepah có bí ẩn gì mà có thể gắn kết các cá
nhân mạnh mẽ đến vậy? Đây rõ ràng không phải là sự kiện thích hợp để khơi dậy
tình yêu từ cái nhìn đầu tiên, cũng không phải là chỗ bày tỏ tình cảm. Tuy nhiên,
theo lời Wahpepah, “chốn linh thiêng” này đóng vai trò cốt lõi trong việc hình
thành sự thân thuộc tức thời. Từ đây, chúng ta tìm ra chất xúc tác thứ năm:
không gian tạo ra sự gắn kết tức thời hoặc hiện tượng bắt sóng cảm xúc giữa
mọi người.
�������
✦✦✦
Phương pháp gắn kết mọi người của Wahpepah đã khai sáng vấn đề hóc
búa trong bài nghiên cứu của bác sĩ tâm thần Gerald Klerman và nhà tâm lý
Myrna Weissman đăng trên Tạp chí Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ. Klerman và
Weissman lưu ý đến một hiện tượng bất thường diễn ra nhiều thập niên sau
Thế chiến II: Ở những nước công nghiệp như Mỹ, Thụy Điển, Đức, Canada và
New Zealand, tỷ lệ người dân bị trầm cảm đã tăng đến mức báo động, trong khi
đó ở các nước khác như Hàn Quốc và Puerto Rico, tỷ lệ này vẫn ổn định.
Phân tích thống kê của nhiều chuyên gia đã xác nhận kết luận của Klerman
và Weissman là có thật. Tỷ lệ trầm cảm ở các nước công nghiệp tăng nhanh và tập
trung ở những người trẻ tuổi, dù người dân có thu nhập cao hơn và cuộc sống
sung túc hơn giai đoạn trước đó, tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh giảm, vấn đề dinh
dưỡng và phúc lợi y tế đều được coi trọng. Mọi người khỏe mạnh hơn và có tuổi
thọ cao – đồng thời thừa hưởng những sản phẩm công nghệ tiên tiến của kỷ
nguyên công nghệ mới.
Khoảng cách về mức sống giữa các nước công nghiệp và các nước thuộc thế
giới thứ ba rất lớn. Chẳng hạn, vào những năm 60, thu nhập bình quân của người
dân Mỹ cao gấp 10 lần người dân Hàn Quốc. Tuổi thọ trung bình của người dân
Hàn Quốc là 55 tuổi, trong khi của người dân Mỹ là 70. Tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh
Hàn Quốc cao gấp ba lần so với Mỹ. Tuy vậy, người Hàn Quốc lại có cuộc
sống vui vẻ và cởi mở hơn người Mỹ.
Đất nước Hàn Quốc, sau đó, đã bước qua cuộc khủng hoảng một cách thần
kỳ. Trong nhiều thập niên qua, nền kinh tế Hàn Quốc đã chứng kiến nhiều
