Lão rê gậy bước qua bàn lãnh tiền, trờn trợn, lắc lắc đầu. Bước tới
đống tôn đứng tằng hắng, nhịp nhịp đầu gậy kêu kình kình. Giọng lão gầm
gừ chi đó như bửa củi một hồi, rồi hằm hằm vạch đám đông bướcra ngoài.
Ngồi bệt xuống vạt cỏ trước cổng đình một mình, lão lui hui quấn điếu
thuốc rê “kèn tây” ngồi phà khói cuồn cuộn như đám cháy.
Lúc ấy thấy Rai Xơn cứ loay hoay với máy ảnh máy thâu, gương mặt
răng vẩu ngố ngáo cười, lộ vẻ vui mừng như vừa vớ được của! Xơn bật lại
máy thâu băng, tiếng lão ồm ồm phát ra trong máy:
- Không! Không phải cái thứ nầy... Nhà tao ngói âm dương mà... Cột
săng kiềng kiềng! Mần tới ba đời chưa xong lận... Đâu phải cái đồ nầy...
Cả tốp mắt xanh tóc vàng đứng đực mặt, chẳng hiểu mô tê trời đất chi!
Nhưng bà con cả làng ai nấy đều nghe, cười ra nước mắt!
Ngoài cổng đình lúc ấy thấy lão đứng lên phủi đít, đùng đùng khua
gậy bỏ về một mạch. Bóng lão như trôi với làn khói thuốc rê xanh um cả
khúcđường làng...
Về tới nhà buông mình xuống cái võng gai giăng trước hàng ba, thọc
gậy vô gốc cột tràm đưa cọt kẹt, lão nghĩ ngợi lung tung. Chuyện giặc giã
súng đạn, còn cái mạng sống là hú ba hồn bảy vía. “Người sống hơn đống
vàng!”. Hôm đó cũng may lão đang bừa ngoài ruộng, chớ ở trong nhà thì
cũng banh xác, “đi bán muối” tám kiếp rồi!
Đành rằng “của đi thay người”, cả làng cả nước chớ riêng chi mình
lão. Nhưng mỗi khi nhớ tới ông già tía với ông nội lão, lão đau lòng không
chịu nổi! Cả đời “trần ai khoai củ”, chắt mót nhịn đói nhịn khát, ông nội lão
chỉ ước ao cất được ngôi nhà giống hệt ngôi nhà nơi chôn nhau cắt rốn
ngoài xứ Quảng gốc gác, tuốt tận ngoài Trung!
