lực thù địch chống phá cách mạng trong nước. Dân Xóm Đáy chủ yếu sống
bằng nghề sông nước. Sông Sầu Diện lại đổ ra biển Đông. Ra tới biển
Đông, nếu thuận buồm xuôi gió thì chỉ hai ba ngày sau là cập cảng Hồng
Kông. Tới Hồng Kông là được thừa nhận “tị nạn chính trị”, chỉ việc chờ
đợi một nước thứ ba nào đó tiếp nhận. Đang là dân Xóm Đáy nghèo nàn,
đói khát, lạc hậu bỗng chốc trở thành kiều dân của Úc, Pháp, Canada, Mỹ,
Anh thì ai chả thích, chả muốn. Một vài người đi được thì dần dần rủ nhau
cả trăm người đi, cả ngàn người đi, cả vạn người đi. Dòng người ra đi này
không sao ngăn chặn được, một thời trở thành “cơn sốt di dân”. Chính cô
em gái của Minh Việt, nhân vật chính trong truyện ngắn Chị tôi của Đạo
cũng bị cuốn vào dòng người ra đi bất hợp pháp này. Chỉ có điều, Vân ra đi
vào thời điểm các nước thứ ba không còn khả năng tiếp nhận những thuyền
nhân luôn nhận mình là tị nạn chính trị nhưng thực chất lại chẳng có chút
hiểu biết gì về chính trị. Thế nên những người ra đi sau này đều phải trở về
hết, thiên đường không dành cho những kẻ lười nhác, sau gần chục năm
sống trong hàng rào thép gai của trại tị nạn, hàng vạn người đã bị trả về,
trong đó có Vân. Nhưng dân Xóm Đáy thì hầu hết lại ra đi trước Mốc(Thời
điểm Liên Hiệp Quốc không nhận người tị nạn). Vì thế họ sang được nước
thứ ba khá nhiều và những đồng ngoại tệ họ gửi về đã nhanh chóng thay
đổi bộ mặt xóm dân nghèo thủa nào. Minh Việt đã ngơ ngẩn hàng tiếng
đồng hồ mà không sao nhận ra được đâu là nhà của bà Quản. Tất cả đã đổi
thay, từ con đường dẫn vào xóm cho đến mỗi mái nhà đang chìa ra màu mè,
kiểu cách, từ hàng lan can xanh đỏ cho đến những khối kiến trúc trưởng
giả, sao chép, học đòi. Minh Việt hỏi thăm một thanh niên đang đi ngược
lại phía anh nhà cậu Chột ở đâu? Cậu ta trả lời:
- Chột đồng bóng chứ gì? Cái nhà hai tầng ở cuối xóm ấy. Mà sao các
ông lắm tiền quá không biết tiêu gì hay sao cứ đưa cho cái thằng Chột ấy
nó tiêu hộ thế? Đúng là cái bọn đồng cô bóng cậu! Thừa hơi rước thánh về
nhà mà thờ!
Minh Việt cảm ơn cậu ta mà không hiểu là cậu ấy vừa xổ ra một tràng
những đồng cô bóng cậu gì gì thế không biết? Mãi đến khi vào nhà cậu
Chột rồi Minh Việt mới hiểu rằng thì ra cậu Chột bây giờ hành nghề đồng
