ông không thể nắm bắt, không tạo thành thức ăn nuôi dưỡng lòng ghen của
ông. Nghĩ đến mệt nhoài, Swann đưa tay lên bịt mắt và kêu lên: “Thôi phó
mặc cho Thiên ân”, như những người, sau khi hăm hở ra sức nắm bắt vấn để
về sự thực tồn của thế giới bên ngoài hoặc sự bất tử của linh hồn, đành để
cho đầu óc mệt lử của mình thư giãn bằng một hành động biểu tỏ lòng tin.
Nhưng luôn luôn, ý nghĩ về người đàn bà vắng mặt vẫn quyện chặt với từng
hành động đơn giản nhất trong đời sống của Swann – ăn trưa, nhận thư báo,
ra phố, đi nằm – bởi chính cái nỗi buồn phải làm những việc ấy mà không có
nàng, giống như những chữ cái đầu tên Philibert–Đẹp–Trai mà vì tiếc
thương chàng, Marguerite d’Autriche đã cho lồng vào những chữ cái đầu tên
nàng khắp chỗ trong nhà thờ Brou
. Có những ngày, thay vì ở lại nhà, ông
ra ăn trưa ở một tiệm ăn gần nhà mà dạo xưa ông đã từng đánh giá cao nghệ
thuật nấu nướng ở đó, và giờ đây, ông chỉ còn đến vì một lý do vừa huyền bí
vừa kỳ cục, mà người ta gọi là lãng mạn; là vì tiệm ăn đó (hiện vẫn tôn tại)
mang tên con phố Odette ở: Lapérouse
. Đôi khi, sau một chuyến đi ngắn,
mãi mấy hôm sau, nàng mới nghĩ đến chuyện báo cho ông biết nàng đã trở
vể Paris. Và nàng nói đơn giản với ông là nàng vừa mới về tức thì, bằng
chuyến tàu sáng, chẳng cần thận trọng như ngày xưa, đề phòng mọi sơ sểnh
bằng cách mượn một mảnh sự thật để ngụy trang. Những lời đó là dối trá;
chí ít đối với Odette, chúng là dối trá, không có thực chất, không hề có một
điểm tựa nào – như chúng tất phải có nếu chúng là những lời nói thật – trong
trí nhớ của nàng về lúc tới ga; thậm chí, đúng lúc thốt ra những lời ấy, nàng
còn không hình dung ra chúng, vì bị ngăn chặn bởi hình ảnh trái ngược về
cái điều hoàn toàn khác nàng đã làm vào lúc mà nàng nói phịa là nàng dang
xuống tàu. Nhưng trong tâm trí của Swann, trái lại, những lời đó không gặp
một trở ngại nào, chúng khắc sâu vào đó và trở nên không thể xóa bỏ như
một chân lý không thể nghi ngờ, đến nỗi nếu có một người bạn nói với
Swann rằng ông ta đã vể Paris bằng chuyến tàu đó mà không thấy Odette,
ông sẽ đinh ninh rằng ông bạn đó nhớ nhầm ngày hoặc giờ, vì những gì ông
ta nói không khớp với lời của Odette. Ông sẽ chỉ thấy những lời đó có vẻ dối
trá nếu từ đầu ông đã ngờ vậy. Muốn ông tin rằng nàng nói dối, một mối
nghi ngờ sẵn có từ trước là điều kiện cần thiết. Vả chăng đó cũng là điều
