căng thẳng. Sau đó, ông ta quay về phía tôi, nói: “Thế công việc của anh tại
Hội nghị giải trừ quân bị thế nào?”. Tôi hiểu là cuộc gặp đã kết thúc.
Các nhà viết sử của chúng ta đã lưu ý tới “cuộc gặp không tổ chức” này
như một “dấu hiệu” của cải tổ. Chuyến viếng thăm “nổi tiếng” tại London,
nơi M. X. Gorbachov và phu nhân đã có thể thiết lập mối quan hệ và “làm
hài lòng” phương Tây thông qua trung gian M. Thatcher – một nét đặc sắc
trong mối quan hệ này… sau đó, sau cái chết của K. U. Chernenko,
“Thatcher đã chấp thuận chuyến thăm với một mục đích duy nhất – bày tỏ
thái độ kính trọng của mình đối với M. X. Gorbachov. Họ đã có thể ngồi
với nhau cả giờ liền, song cùng với họ còn có Chernenko, Andrei Gromyko
và phu nhân Andrei Alecxandrov-Agentova, Cố vấn của Leonid Breznev
về đường lối đối ngoại. Chẳng làm được gì nhiều”.
Theo thời gian, M. X. Gorbachov đã có nhiều cơ hội hơn. Năm 1991,
trong chuyến thăm của Tổng thống Mỹ, “M. X. Gorbachov đã kéo theo
mình một số người tin cậy cùng nói chuyện với Bush. Tuy nhiên, trong toàn
bộ cuộc nói chuyện họ mắt nhìn mắt, cố xa lánh mọi người ngay khi có cơ
hội đầu tiên. Như một lần, sau bữa ăn, khi người phục vụ bàn đang chuyển
cà phê cho mọi người, Mikhain Xergeievich đứng đậy, nói:
- Georger (Bush), đề nghị ngài cùng tôi đi dạo.
Họ rời bàn ăn, ra theo lối cửa sau cùng người phiên dịch, bỏ lại đoàn đại
biểu của Kremli, bước ra Quảng trường Ivannov. Hai người đã thiết lập
được mối quan hệ tin cậy và lúc này đang nói chuyện công khai”.
Người phiên dịch của M. X. Gorbachov là Pavel Palaxenko, – theo trách
nhiệm buộc phải im lặng và không nghe – sau này đã được tưởng thưởng
bằng cách trở thành thành viên của Quỹ M. X. Gorbachov và thành viên
của Hội nghị Hòa bình.
Cuộc gặp mặt trực tiếp với Giáo hoàng Roma John Paul II[8], một người
rất thạo tiếng Nga; và cuộc gặp tay đôi với Bush cha trên khoang chỉ huy
trên một tàu chiến Mỹ tại Malta đã được mọi người biết đến.
