Trong 1988 và vào nửa đầu năm 1991, trước hết là hệ thống vững chắc
thông qua sự tụt hậu dần dần (còn gọi là cơ chế trượt dốc) đã dẫn đến tình
trạng cân bằng không bền. Đến nay, tuy không có gì được coi là yếu, song
chỉ bằng một đòn tấn công có tính toán chính xác vào hệ thống phức tạp
này đã đủ loại nó ra khỏi tình trạng ấy. Để thực hiện được một hành động
cần giải quyết một số nhiệm vụ, trong đó có việc thu xếp vị trí cho giới
thượng lưu của trung tâm đang chống lại sự sụp đổ – đó là loại họ khỏi
cuộc chơi, chấm dứt khả năng hành động của họ. Cần phải chuyển toàn bộ
quyền lực sang trung tâm khác. Điều đó đã được hoàn thành vào tháng 8
năm 1991.
Vấn đề còn lại chỉ mang tính hình thức – “chia tay Xô Viết”, bắt đầu từ
những phân hệ cộng hòa phía Tây, kết thúc những mối quan hệ còn lại,
hoàn thành việc lập nên những trung tâm mới, khoác cho chúng một hình
thức hợp pháp và cuối cùng là báo cáo với “kẻ làm thuê” – Mỹ.
Sự cân bằng của những khuynh hướng hướng tâm và ly tâm được xây
dựng nên sao cho những hệ thống kém mạnh, sau khi tách ra khỏi trung
tâm trước đó đang suy yếu, sẽ rơi vào phạm vi ảnh hưởng của những trung
tâm khác mạnh hơn. trong trường hợp này, khi rời bỏ ảnh hưởng hướng tâm
của Matxcơva, những quốc gia mới hình thành tất yếu sẽ rơi vào sự lệ
thuộc thực dân của thế giới bên ngoài: những nước cộng hòa thuộc Ban
Tích, Ucraina và Moldavi “nằm dưới” Berlin; những nước cộng hòa ở
ngoại Kavkaz, Trung Á và Kazakstan – dưới Ankara (Thổ Nhĩ Kỳ) và Er-
Riad (A rập xeud); còn tất cả và Nga – dưới Washinhton. Tuy nhiên,
khuynh hướng hướng tâm, do mối quan hệ lịch sử lâu đời mạnh mẽ, đã
“không chết hẳn” và thậm chí cho đến nay trong các phân hệ “bảo thủ”
như: Pridnestrovie, Abkhaza, Nam Oseti, Belorusvẫn thể hiện sức mạnh
hướng tâm về phía Matxcơva (dẫu nó đã thay đổi).
Vì sao điều đó lại thành công vào những năm 1985-1991? Chính bởi
trước đó, từ những năm 1953-1985, đám kẻ thù giấu mặt đã chiếm lĩnh
được những vị trí then chốt trong trung tâm điều khiển – thông tin, làm thay
đổi những chức năng đã thành nền nếp theo hướng có lợi cho chúng, chiếm
