dựng xã hội – tất cả đều được phản ảnh văn kiện mới của Chương trình thứ
ba ĐCS Liên Xô.
Trong nước khi đó, tệ nạn tiêu cực đã được tích lũy với một loạt thành tố,
về mặt nguyên tắc không thể xếp chung với mục tiêu xây dựng chủ nghĩa
cộng sản: tệ say xỉn ở tầng lớp thấp; tệ tham nhũng ở tầng lớp cao; tệ nạn
tội phạm diễn ra dưới mọi hình thức; chất lượng làm việc thấp, nhiều phế
phẩm; bệnh phong trào (đầu năm thong thả, cuối năm tất tả ngược xuôi);
mất mùa sau thu hoạch; tệ lão làng trong quân đội và hải quân. Tất nhiên,
những sự khác biệt vùng miền vẫn tồn tại trong quá trình này, song bức
tranh toàn cảnh đã mang màu u tối nhất. Khoa học – kỹ thuật đã trở nên lạc
hậu, hướng phát triển của xã hội bị đình trệ, những lợi thế so với phương
Tây không còn nữa. Về mặt nguyên tắc, với tiềm năng vốn có của mình
Liên Xô hoàn toàn có thể vươn tới những chuẩn mực quốc tế cao nhất.
Chính M. X. Gorbachov cũng phải công nhận điều này.
Nhưng trong khi đó, trong những tiếng trống diễu hành, tiêu cực ngày
càng tăng cao. Điều này lý giải cho cho những chi tiêu không thể tránh khỏi
thường rất cần thiết cho bất kỳ công cuộc cải tổ tổ chức. M. X. Gorbachov
đã thực sự thuận lợi để làm phức tạp tình hình điều hành bằng cách thông
qua những quyết định nửa vời, dễ dàng giải thích ngược xuôi. Trong lĩnh
vực điều hành đất nước, các nhà nghiên cứu đã chỉ ra những sai lầm rõ rệt
của các bậc tiền nhiệm cùng như những biểu hiện mới có tính tổ chức:
“Chúng ta đã bắt đầu nhận ra khuynh hướng nguy hiểm của việc các nhà
lãnh đạo chính trị thiếu quan tâm tới công tác tình báo. Những nhiệm vụ
chính trị trở nên ít hơn, mối quan hệ ngược đã hoàn toàn bị cắt đứt”.
Tổng biên tập “Tạp chí Lịch sử quân sự”, Thiếu tướng V. I. Filatov đã
mô tả về phong cách của Kremli: “Tôi đã may mắn có mặt tại văn phòng
của Falina (Bí thư BCHTW ĐCS Liên Xô) (…) được ghe ông ta nói
chuyện qua điện thoại với Tổng bí thư Gorbachov – Tôi có thể làm nhân
chứng về việc Falin mới thực sự là người chủ trì”. Vậy, V. M. Falin là
người như thế nào? Là người lãnh đạo thực sự của Liên Xô chăng?
