giới cho mọi phong trào kháng chiến chống lại những chế độ cộng sản. Sự
giúp đỡ này từ phía Mỹ được mang tên gọi là “Học thuyết Reagan”, cho dù
chính Reagan không sử dụng thuật ngữ này. Nó được bắt nguồn từ Học
thuyết Truman ở cuối những năm 40 để cứu Thổ Nhĩ Kỳ, Hy Lạp và các
nước châu Âu khác thoát khỏi sự thống trị của Xô Viết.
Học thuyết giải phóng hiện nay tiếp tục và bổ sung thêm Học thuyết
Reagan. Nó tạo niềm tin cho các nước nằm trong những vùng tập trung của
đế chế Xô Viết. Những phương tiện hiện thực hóa học thuyết giải phóng và
những mục tiêu gần của nó đối với các nước của mỗi vùng đó có khác
nhau. Sự giúp đỡ mà Mỹ coi là hiện thực và thích hợp để ủng hộ những
người đấu tranh vì tự do ở Afghanistan, Angola và Nicaragua, không thích
hợp với Ba Lan, Latvi hoặc Armeni. Đối với mỗi vùng, Mỹ cần có một
chính sách phù hợp.
Chính sách của Reagan đã làm thay đổi tính chất cuộc đấu tranh ở các
nước thuộc thế giới thứ ba. Ngày nay, ở Afghanistan, Angola, Cam-pu-
chia, Etiopia, Lào, Mozambik, Nicaragua và Việt Nam những người nổi
dậy chống Xô Viết đang tiến hành một cuộc đấu tranh vũ trang chống lại
những chế độ tàn ác đang dựa vào sự hỗ trợ quân sự của Liên Xô. Đó là sự
thay đổi triệt để tính chất của những hoạt động đấu tranh du kích tại các
nước thuộc thế giới thứ ba. Suốt ba thập kỷ sau Chiến tranh thế giới II, tính
chất của những hoạt động đấu tranh do những người nổi dậy cộng sản chủ
yếu lợi dụng sự hỗ trợ của Xô Viết xác định nhằm chống lại khuynh hướng
thân phương Tây và qua kết quả thu được đó nhằm hình thành nên vùng
thứ tư của đế chế.
Tuy nhiên, vùng thứ tư không phải là vùng duy nhất hiện nay đang thách
thức sự thống trị của Xô Viết. Làn sóng bất bình đang bao trùm các thuộc
địa Xô Viết tại cả Đông Âu. Do không công hận tính chất hợp pháp của
những chế độ bị Matxcơva trói buộc, Những người sec đang đòi tự do tín
ngưỡng, những người Hung Ga Ri đòi dân chủ, những người dân Đông
Đức đòi quyền di trú, những sinh viên Ba Lan đòi những tự do mang tính
kinh viện. Đó là những biểu hiện chống đối trong một bầu không khí vô
