ấn phẩm về cơ quan an ninh có rất nhiều, nhưng những gì ta muốn biết,
như: trong KGB có sự phản bội; vì sao chúng ta đã thua trong “chiến tranh
lạnh”; về áp lực trên toàn bộ đất nước hay hệ thống yêu nước Nga, … lại
quá ít. Điều này cũng dề hiểu. Người ta đã từng ghê tởm, còn bây giờ, để
tránh cơn phẫn nộ của nhân dân, đành thoát hiểm bằng luật bí mật.
Để hiểu mâu thuẫn bên trong bất cứ cơ cấu nào, luôn cần một thái độ
phân biệt tối thiểu. Trong tổ chức chính trị thì còn cần tới sự hiểu biết biện
chứng bởi cuộc đấu tranh ở đó có tính chất cực kỳ căng thẳng; đồng thời,
cần tính tới việc hoạt động của nó chắc chắn còn được tiến hành ở cả môi
trường bên ngoài. Trong nghiên cứu của mình chúng tôi đã tiếp cận tới
những mặt đó theo quan điểm lịch sử.
Giống như việc những nhân viên của Bộ Nội vụ được chia một cách đơn
giản nhất thành “những kẻ phản bội” và những triệu phú danh dự, thì các
nhân viên của Chêka (ủy ban đặc biệt toàn Nga về chống phản cách mạng
và phá hoại ngầm. Từ năm 1917 đến năm 1922. Tháng 2/1922 được đổi
thành Cục Chính trị thuộc Bộ dân ủy Nội vụ. ND) – KGB – FSB (Cơ quan
An ninh Liên bang Nga) được phân loại thành “những nhân viên Chêka” và
những nhân viên tình báo – phản gián. Một hệ thống là “những nhân viên
Chêka” độc quyền vào những năm 1920. Một hệ thống khác – đó là những
nhân viên tình báo và phản gián. Những người Nhà nước này, như chúng ta
ngày nay gọi thế, không xuất phát từ nhận thức rằng bất cứ quốc gia nào
cũng cần có biên giới vững chắc, được bảo vệ trước sự can thiệp từ bên
ngoài, có tình báo ở bên ngoài, thì làm sao họ có thể củng cố “mặt trận bí
mật”. Nếu như hệ thống thứ nhất tự cho mình được thành lập từ thời điểm
xây dựng Chêka (20/11/1917), mà thậm chí còn từ trước đó – từ những
thanh tra đầu tiên của phòng 75 trong Cung điện Xmolnyi, thì hệ thống thứ
hai được tính kể từ khi có báo cáo về chiến công đầu tiên của mình – đã bắt
giam và xử bắn Ia. G. Bliumkin vào năm 1929 (do có những cuộc tiếp xúc
không được cấp trên phê chuẩn với L. D. Trôtkit đã bị trục xuất khỏi Liên
Xô). Chiến công lớn nhất mà những nhân viên phản gián của chúng ta thực
hiện vào năm 1937 là lần lượt trừ khử, tùy theo khả năng, những kẻ cạnh
