Thẻ Đảng 426944”.
Bản khai lý lịch này gợi cảm giác là lạ. Mắt hoa lên vì cuộc sống
xô đẩy chàng trai Lev Elbert đi hết nơi này nơi nọ – Varsava,
Moskva, Rostov na Donu, Tsaritsyn, Ekaterinburg, Perm, Minsk…
Beolorussia, Ukraina … Mặt trận phía Tây, Mặt trận Ba Lan … Và sau
mọi phiêu bạt, cuối cùng là Moskva. Và sao? Ôi, kinh nghiệm thất
bại (bị thương nặng trong lúc đi khám xét) không làm cho Lev Elbert
nản chí, anh ta lại làm công tác Trê-ca. Và mùa thu năm 1921, đi Riga
làm công tác chính trị.
Thế đấy! Lev Elbert chỉ làm “công tác chính trị”. Và không chỉ ở
nước Latvia (bấy giờ là một nước độc lập), nơi anh ta cùng đi với L.
Brik, mà còn ở các nước khác.
Tôi không biết “công tác chính trị” của Lev Elbert là gì, nhưng
anh ta đã thực hiện quá kém; nên sau khi “đi Konstantinopol, nơi bị
bọn Pháp bắt”. Trở về, anh ta bị đưa ra khỏi Trê-ca, “làm việc ở
Tổng cục Văn nghệ, sau đó làm công tác cổ động ở Triển lãm nông
nghiệp”.
Nhưng tiếp đến bước ngoặt bất ngờ. Xin trích dẫn:
“…Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Nga nhất trí giới
thiệu đồng chí Lev Elbert sang công tác ở OGPU theo đề nghị của
cơ quan đó.
Bí thư Ban chấp hành Trung ương Stalin”.
“Nhất trí giới thiệu”! Và tờ giấy ấy đề ngày “7 tháng 12 năm
1923”. Trong mọi giấy tờ khác, Lev Elbert đều khai anh ta làm việc
ở
“Trê-ca” từ năm 1921; bây giờ lại được “giới thiệu” sang OGPU. Thời