13
Quan troïng hôn, caùc baûn dòch tieáng Anh thaäm chí coù theå laøm thay ñoåi nghóa trong
nguyeân baûn. Ví duï, trong Hans Christian Andersen toaøn taäp (1974), baûn dòch Chuù boï
hung
laøm cho lôøi noùi cuûa hai chaøng eách coá chaáp nghe coù veû ñôn thuaàn laø pheâ phaùn, chæ
trích. Moät con muoán bieát:
“(… ) Neáu chim eùn bay ñeán nhieàu xöù sôû xa laï vaø töøng ñeán moät vuøng ñaát coù khí haäu
toát hôn vuøng ñaát cuûa chuùng ta, nhieàu möa, vaø moät tí gioù nhö mong muoán - ñoù laø chöa keå
ñeán söông muø vaø söông mai laáp laùnh, thì ñaõ sao! Soáng trong moät caùi möông cuõng toát nhö
theá vaäy! Neáu ngöôøi ta khoâng yeâu quyù khí haäu naøy, thì hoï cuõng khoâng yeâu quyù ñaát nöôùc hoï.
Baûn dòch chính xaùc hôn cuûa toâi cho thaáy nhöõng gì con eách kia thaät söï muoán bieát laø:
“(…) Neáu chim eùn bay ñi khaép nôi, vaø moät trong nhöõng chuyeán vöôït haûi ngoaïi,
chuùng tìm thaáy moät nôi coù khí haäu toát hôn ôû ñaây - laøn gioù maùt ñeán theá, thôøi tieát aåm öôùt
ñeán theá ! Ñieàu naøy cuõng gioáng nhö ta ñang ngaâm mình trong moät con möông öôùt! Neáu
ñieàu ñoù khoâng laøm chuùng vui söôùng, thì chaéc chaén chuùng khoâng yeâu queâ höông mình !”
Baûn dòch thöù hai chính xaùc hôn, cho thaáy caùch Andersen saép xeáp yù töôûng ñeå chuùng
ta thaät söï caûm nhaän laøn gioù maùt vaø caùi laïnh aåm öôùt cuûa buoåi söông mai. Nhöng caùi ñaëc
bieät ôû ñaây laø saéc thaùi khaùc nhau veà ngöõ nghóa cuûa töø “chaéc chaén”, khoâng coù töø ñoù thì
caâu naøy chæ dieãn taû söï quan saùt chöù khoâng cho thaáy baûn tính töï cao töï ñaïi ñöôïc
Andersen coá yù gheùp vaøo.
Muïc ñích cuûa toâi trong baûn dòch môùi naøy laø muoán giöõ ñöôïc vaên phong rieâng cuûa
Andersen vaø choïn löïa caùch dieãn ñaït thích hôïp nhaát vôùi vaên baûn goác. Do vaäy, ñoâi khi
baïn seõ baét gaëp moät caùch dieãn ñaït naøo ñoù raát laï, thaäm chí coù veû hôi luùng tuùng, vuïng veà,
nhöng ñoù chính laø duïng yù cuûa toâi. Hy voïng raèng, cuoán saùch seõ ñöa ñeán cho baïn moät chuùt
höùng thuù vaø nhöõng kinh nghieäm thöïc teá caàn thieát trong coâng vieäc cuõng nhö trong cuoäc
soáng.
- Mette Norgaard
