149
gương khác, mãi tới số vô hạn ngọn lửa chất đầy tất cả
chúng. Tất cả những phản xạ này đều hệt như nhau; theo
một nghĩa nào đó chúng là trao đổi được cho nhau, theo
nghĩa khác từng phản xạ tồn tại một cách riêng biệt. Điều
này chỉ ra mối quan hệ thực của từng sinh linh với kẻ lân
cận của nó, với mọi cái đang hiện hữu. Tất nhiên, thần
phải chỉ ra, muôn tâu bệ hạ,” Pháp Minh tiếp tục, “rằng
đây chỉ là chuyện ngụ ngôn xấp xỉ đại thể và cố định về
trạng thái thực của mọi sự trong vũ trụ, vì vũ trụ là vô
giới hạn và trong nó mọi thứ đều ở trong chuyển động đa
chiều.” Thế rồi thầy che một trong vô số các phản xạ của
ngọn lửa chỉ ra cách từng sự can nhiễu khá nhỏ ảnh
hưởng tới toàn thể cơ cấu của thế giới của chúng ta.
Kegon diễn đạt mối quan hệ này bằng công thức: Một
trong tất cả, tất cả trong một, một trong một, tất cả trong
tất cả.
Thế rồi Pháp Minh, để kết luận việc giảng giải theo
mệnh lệnh, giơ lên một quả cầu pha lê nhỏ và nói, “Bây
giờ xin bệ hạ quan sát, cách tất cả những gương lớn này
và tất cả vô số hình dạng chúng phản xạ lại được phản
chiếu trong hình cầu nhỏ này. Bệ hạ thấy đấy, cách trong
thực tại tối thượng, cái nhỏ vô hạn chứa cái lớn vô hạn và
cái lớn vô hạn chứa cái nhỏ vô hạn, không có cản trở nào.
Ồ, giá mà thần trình diễn được cho bệ hạ sự xuyên thấu
lẫn nhau không bị cản trở của thời gian và vĩnh hằng, của
quá khứ, hiện tại và tương lai. Nhưng hỡi ôi, đây là quá
trình động mà phải được hiểu thấu ở mức độ khác....”
Con người không là hòn đảo; không cái gì như vậy
cả. Mọi thứ đều có quan hệ tương hỗ, mọi thứ đều liên
thuộc. Độc lập - chính từ này - là sai; phụ thuộc cũng vậy.
Thực tại là liên thuộc.