42
ai đó, một khi bạn trở thành phụ thuộc vào ai đó, bạn vẫn
còn là trẻ con, bạn chưa bao giờ trưởng thành. Tuổi tâm
trí bạn vẫn còn là tuổi của đứa trẻ. Bạn chưa bao giờ đạt
tới bất kì chín chắn nào, bạn chưa bao giờ trở nên độc lập.
Và tu sĩ không muốn bạn trở nên độc lập. Độc lập và bạn
bị mất với ông ta, phụ thuộc và bạn là toàn thể bãi chợ
của ông ta, toàn thể kinh doanh của ông ta.
Tôi hoàn toàn chống lại bất kì mặc cảm nào. Bao
giờ cũng nhớ điều đó: Nếu bạn bắt đầu mặc cảm về cái gì
đó quanh tôi, thế thì bạn đang làm nó theo cách riêng của
bạn. Thế thì bạn vẫn còn đang mang tiếng nói của bố mẹ
bạn, của tu sĩ bên trong bạn; bạn vẫn còn chưa nghe tôi,
bạn vẫn còn chưa lắng nghe tôi. Tôi muốn bạn được tự do
toàn bộ khỏi mọi mặc cảm. Một khi bạn tự do với mặc
cảm, bạn là người tôn giáo. Đó là định nghĩa của tôi về
người tôn giáo.
Dùng hoài nghi đi - hoài nghi là hay - bởi vì chính
chỉ qua hoài nghi mà tin cậy mới đạt tới trưởng thành.
Làm sao có thể khác được? Nó phải là đẹp - chính chỉ qua
hoài nghi mà chân lí mới trở nên được định tâm, chính
chỉ qua hoài nghi mà chân lí nở hoa, bừng nở. Chính đêm
tối của hoài nghi đem sáng vàng lại gần bạn hơn. Đêm tối
không chống lại bình minh, đêm tối là bụng mẹ cho bình
minh. Bình minh đã sẵn sàng trong chính sự hiện hữu của
đêm tối.
Nghĩ về hoài nghi và tin cậy như phần bù nhau đi -
cũng như đàn ông và đàn bà vậy, cũng như đêm và ngày,
hè và đông, sống và chết. Bao giờ cũng nghĩ về những
cặp đôi đó, không tránh khỏi, dưới dạng phần bù; đừng
bao giờ nghĩ dưới dạng đối lập. Cho dù trên bề mặt chúng
dường như là đối lập, sâu bên dưới chúng là bạn bè, giúp
lẫn nhau.
