BIẾT NGƯỜI - Trang 167

tinh thần. Thoạt tiên tật giật gân là một cử động có mục đích rõ rệt nhưng vì
đặng lặp lại mãi về sau biến thành một cử động tự động.
Những tật giật gân (như vuốt râu, gải tay, cạy mũi, cắn móng tay) thường đặng
lập lại một cách vô ý thức, tự động.
Như đã nói trước, tật giật gân thoạt tiên là một cử động ý thức (thí dụ nheo mắt,
lối nhướng mắt của người cận thị).
Phái nam hay phái nữ và ở tuổi nào cũng có thể vướng tật này, nhưng sớm nhất
ít ra cũng phải từ độ lên năm lên sáu trở đi.
Những người có tật giật gân luôn luôn là người đa cảm xúc.
Những tật giật gân có tính cách hay biến đổi. Nó có thể diễn ra từng chập, từng
quãng bất thường, không theo một nhịp điệu duy nhất nào cả. Nó thường diễn ra
từng hồi, từng cơn. Có lúc tưởng như nó chấm dứt nhưng rồi nó lại nổi cơn lên
còn mạnh hơn trước. Trong giấc ngủ nó mới dịu bớt và ngưng hẳn.
Có những tật giật gân thuộc về mặt, nó làm giật môi, miệng, lưỡi, con mắt, có
những tật giật gân thuộc về cổ (tật ngoáy cổ, lật lắc đầu), thuộc về thân vai (lật
uốn mình) v.v…
Lại có những tật giật gân thuộc về bộ hô hấp (ho hen, đằng hắng), thuộc về cách
phát âm (thinh không lại phát ra những tiếng “a a”, “oa”), thuộc về lới nói (trong
khi nói chuyện đệm vào những tiếng vô nghĩa).
Nói lắp (nói cà lăm) không phải là một tật giật gân.
Người nói lắp có thể là người thông minh. Người nói lắp là người nhiều cảm
xúc vì muốn nói nhanh quá nên bị lắp.
Nếu biết cách huấn luyện có thể chữa được tật nói lắp.
Để chấm dứt đoạn nói về bệnh học, chúng tôi tưởng cũng nên nói qua một lối
quan sát khác để đoán về sức khỏe của một người. Đó là cách xem họ đi chữa
bệnh ở thành phố nào. (Bên Pháp có những thành phố để người ta đến đó chữa
bệnh hoặc dưỡng bệnh. Phần nhiều mấy thành phố này có những mạch nước
thiên nhiên mà trong nước có chất thuốc chuyên trị một vài chứng bệnh nào đó
khi suối Vĩnh Hảo ở miệt Phan Thiết).
Thấy một người thường đi nghỉ ở vichy, chúng ta có thể đoán họ yếu gan đau dạ
dày hoặc bị đái đường. Người đi chữa bệnh ở Vittel, Evian chắc có đau khớp
xương. Người đi dưỡng bệnh ở Aix-les-Bains chắc có bị phong thấp v.v…