Nữ hoàng nước Anh có quyền quyết định chính sách hay không?
Elizabet Đệ Nhị là quốc vương của nước Anh, cũng là nguyên thủ tối cao của nước Anh. Vì là nguyên
thủ tối cao của quốc gia cho nên bà phải tham dự các hoạt động quốc vụ trong nước, nhưng sự thật
cuộc đời bà rất thanh nhàn, tựa hồ như mọi sự vụ chính trị của quốc gia đều chẳng có gì liên quan đến
bà. Vậy thì suy đến cùng, phải chăng là bà không có quyền quyết định chính sách?
Trên thế giới, nước Anh là nơi cách mạng tư sản nổ ra đầu tiên. Trong cuộc cách mạng 1460, lần đầu
tiên quyền lực quân chủ tối cao tồn tại hàng ngàn năm đã thật sự phải chịu một đòn xung kích dữ dội
của nhân dân. Sự kiện này được các nhà sử học coi là mở đầu cho giai đoạn lịch sử Cận đại.
Sau cuộc cách mạng nàyế độ chuyên chế phong kiến do quốc vương nước Anh đứng đầu được thay
bằng chế độ quân chủ lập hiến. Cái gọi là chế độ quân chủ lập hiến có nghĩa quốc vương hay hoàng đế
là nguyên thủ quốc gia, nhưng quyền lực lại phải chịu sự quy định của hiến pháp và bị hạn chế ở
những mức độ khác nhau.
Quyền lực của quốc vương nước Anh bao gồm các mặt hành chính, tư pháp, ngoại giao, quân sự...
Trong những năm sau cách mạng, quyền lực này dần dần bị thu hẹp bởi Quốc hội do giai cấp tư sản
hay tầng lớp quý tộc mới đứng đầu. Chẳng hạn tháng Mười năm 1689, Quốc hội chính thức thông qua
Tuyên ngôn pháp quyền quy định rằng nếu chưa được Quốc hội đồng ý, quốc vương không được cản
trở hiệu lực của một điều luật nào cả.
Năm 1701, Quốc hội lại ban bố Luật Kế vị quy định mọi quyết định của quốc vương đều phải có chữ
kí phê chuẩn của Hội đồng Cơ mật. Vì thế vị quân chủ chuyên chế tưởng chừng cao nhất thiên hạ đã
trở thành một công dân đặc biệt, chịu sự chế ước của pháp luật và có địa vị quyền hạn đặt bên dưới
lợi ích quốc gia.
Elizabet Đệ Nhị lên ngôi năm 1952. Bà không trực tiếp quản lí chính quyền quốc gia, mà chỉ là nhân
vật tượng trưng cho nước Anh mà thôi.
NGÔ NHÃ TIÊN
