Tại sao trong các cuộc hôn nhân nhà mối được gọi là "Nguyệt
lão"?
Dưới triều nhà Đường có một chàng thư sinh tên là Vi Cố. Tương truyền hồi chàng còn là thanh niên,
có người giới thiệu chàng lấy một cô gái nhà họ Phan làm vợ.
Chàng ở nhà ra đi lúc còn sớm, trên trời vẫn còn có trăng, dưới ánh trăng Vi Cố trông thấy một cụ già
dựa chiếc túi vải ngồi trên thềm một tòa miếu. Cụ già soi dưới ánh trăng và đọc một quyển sổ cầm
trong tay, Vi Cố là một thư sinh có học vấn rất cao, thế mà chàng không đọc được một chữ nào trong
sách.
Vốn dĩ cụ già này là một vị quan trên trời chuyên cai quản các việc hôn nhân trong thiên hạ, Vi Cố vội
vàng hỏi cụ xem việc hôn nhân của mình như thế nào. Cụ già nói: vợ anh năm nay mới lên ba, phải
chờ đến mười bảy tuổi mới có thể bước qua cửa nhà anh và làm vợ anh được. Sau đó cụ già lại chỉ
cái túi vải và nói rằng trong đó có những sợi dây đỏ. Mỗi cặp vợ chồng ngay từ lúc mới sinh ra đã
được cụ dùng sợi dây đỏ buộc liền chân vào với nhau, vì thế bất luận họ là oan gia thù địch, bần tiện
phú quý khác nhau hay kẻ trời Nam người đất Bắc, cuối cùng cũng vẫn phải trở thành vợ chồng. Sau
khi chỉ cho Vi Cố thấy người vợ tương lai của anh ta, cụ già biến ất.
Vi Cố thấy cô bé sau này trở thành vợ mình được cõng trên lưng một bà già chột mắt, quần áo rách
rưới cảm thấy rất là tức giận, vì bản thân anh chàng xuất thân từ một gia đình làm quan, cho nên không
muốn lấy một cô gái vừa nghèo lại vừa xấu như thế này. Vi Cố bèn thuê người đi giết cô bé.
Mười bốn năm sau, cuối cùng Vi Cố cũng lấy được vợ. Cô dâu mười bảy tuổi dung mạo xinh đẹp, chỉ
có điều giữa hai hàng mi có dán một vật trang sức, Vi Cố rất lấy làm lạ, hỏi gặng mãi mới được biết
rằng cô dâu chính là cô bé năm.xưa bị mình thuê người đâm, còn vật trang sức dán giữa hai hàng mi là
để che vết sẹo. Cô vốn cũng xuất thân từ gia đình nhà quan, còn bà già chột mắt thì chỉ là người vú già
nhà cô. Đến lúc này Vi Cố mới tin lời ông lão dưới trăng.
Về sau ông lão dưới trăng được người ta gọi tắt là "Nguyệt lão” và danh từ này được dùng để chỉ vị
thần cai quản việc hôn nhân hoặc người làm mối trong các cuộc hôn nhân.
LA DUẪN HÒA
