Tại sao nhân loại có tín ngưỡng tôn giáo?
Rất có thể các bạn sẽ nói rằng chúng tôi không tin thần thánh, chúng tôi không lễ Phật, tôn giáo chẳng
có ý nghĩa gì đối với chúng tôi cả. Nói chung thì như thế là đúng, nhưng mỗi khi vấp phải những khó
khăn mà bản thân mình không thể giải quyết được, chẳng hạn như: bị bệnh nặng, sắp đi thi mà trong
lòng không nắm chắc phần đỗ..., thì người ta tự nhiên có thể thầm cầu trời khấn Phật phù hộ độ trì. Mà
việc cầu khấn này thật ra cũng là một hành động tôn giáo đấy. Tuy nhiên điều ấy cũng có khác với tín
ngưỡng tôn giáo.
Quan niệm tôn giáo của loài người bắt nguồn từ chỗ các tổ tiên của chúng ta, tức là con người nguyên
thủy thấy mình yếu đuối bất lực trước thiên nhiên. Thời bấy giờ sức sản xuất cũng như mức sinh hoạt
của con người rất lạc hậu, đứng trước các thiên tai, bệnh tật và mãnh thú, con người không có khả
năng tự vệ, chỉ còn biết trông vào số mệnh.
Về sau, cùng với khả năng nhận thức phát triển, con người cảm thấy bất mãn trước hoàn cảnh sinh
sống của bản thân mình, cho nên họ đã dựa vào những cảm giác sai lầm, rồi những lực lượng siêu tự
nhiên xuất hiện trong các giấc mơ của họ và được nhân cách hoá. Do đó đã sản sinh ra những đối
tượng sùng bái, và đó tức là những tôn giáo nguyên thủy. Tất cả chúng ta đều biết rằng trong lịch sử,
tôn giáo đã từng là công cụ giúp cho những kẻ thống trị làm u muội và nô dịch nhân dân.
Nhưng khoa học phát triển, khả năng hiểu và làm chủ thiên nhiên của con người ngày càng tăng thêm,
sức mạnh của tôn giáo cũng vì thế dấn dần bị giảm yếu. Nhưng có một điều làm cho người ta phải suy
nghĩ sâu sắc là ngày nay, khi mà nền văn minh vật chất phát triển tới trình độ rất cao, thì những khoảng
trống trong sinh hoạt tinh thần của con người lại có thể sản sinh ra những phần tử cuồng nhiệt tôn giáo.
Chẳng hạn như trong những năm 70 thế kỉ XX, vụ tự sát tập thể của các tín đồ giáo phái "Điện thánh
của Nhân dân" ở nước Mỹ, vụ giáo phái Aum ở Nhật Bản phóng khí độc... Như vậy tôn giáo hầu như
cũng trở thành một sản phẩm phụ của nền văn minh hiện đại.
Do đó có thể thấy tôn giáo là nơi gửi gắm tinh thần của loài người, mà cũng là gông cùm đối với tinh
thần của loài người.
NGÔ NHÃ TIÊN
