Binh biết dùng xẽ như con suất nhiên. Suất nhiên là giống rắn ở Thường
Sơn. Đánh vào đầu thì đuôi quặt lại đâm, đánh vào đuôi thì đầu quay lại
cắn, đánh vào mình thì đầu đuôi đều quặp vào giữa
Có thể dùng binh như con suất nhiên được không ?
Có thể. Người ở nước Ngô và người ở nước Việt tuy ghét nhau nhưng
khi ngồi chung một thuyền để qua sông gặp phải sóng gió, thì cùng cứu
nhau như tay trái và tay mặt vậy.
Trói chân ngựa chôn bánh xe đều chưa đủ tin rằng đứng yên một chỗ.
Làm sao cho mọi người cùng một lúc trở nên bạo dạn như một người, như
thế mới đúng là phép cầm binh. Ba quân cứng hay mềm mạnh hay yếu, đều
có thể dùng được cả, đó là nhờ địa thế vậy. Cho nên kẻ giỏi dùng binh, sai
sử ba quân giống như dẫn dắt một người thành thử họ cực chẳng đã phải
tuân theo vậy.
Khi mưu đồ việc gì bậc tướng súy phải lặng lẽ để được sâu kín, phải
ngay thẳng chỉnh tề để được trị được yên, phải bịt tay che mắt sĩ tốt khiến
cho họ chẳng biết được ý mình, phải đổi công việc thay mưu kế khiến cho
sĩ tốt không hiểu được việc mình, phải dời chỗ ở dẫn binh đi quanh kẹo,
khiến cho sĩ ttố không lường được kế mình.
Tướng sĩ dẫn binh đi lâm trận cũng như leo lên cao rồi vứt thang đi; dẫn
quân đi sâu và đất chư hầu, đốt thuyền đập nồi để phát động tâm cơ của sĩ
tốt, giống như là xua một bầy dê xua qua thì qua xua lại thì tìm lại, chẳng
biết là đi đâu ; nắm ba quân, ném vào nơi hiểm yếu đó là công việc của
tướng súy.
Cách ứng biến của chín thế đất, điều lợi hại sự co duỗi, lẽ thường của
nhân tình, đó là những điều mà tướng súy không thể không xét kỹ.
Theo phép đem quân giữ vai khách ở nước người thì :
