5. Bước ngoặt
Mối nguy đối với Cáp-ca-dơ. – Báo cáo đầu tiên của tôi ở Đại bản doanh.
– Chuyến đi công tác ở Da-cáp-ca-dơ. – Đóng kín các đèo. – Lá chắn ở vùng
ven Biển Đen. – Địch bị chặn lại. – Những điềm báo trước cuộc tấn công
vào Bắc Cáp-ca-dơ. – Bộ tổng tư lệnh tối cao tập trung sự quan tâm của
mình vào Cụm Biển Đen. – Không nên thành lập tập đoàn quân kỵ binh ư?-
Kế hoạch “Núi” và kế hoạch “Biển” – Căn cứ bàn đạp Ta-man. – Hai cuộc
đổ bộ ở Nô-vô-rô-xi-xcơ. – Nguyên soái Gh. C. Giu-cốp tới Cu-ban. – Sụ
phá sản của “phòng tuyến xanh”.
Đồng chí A. M. Va-xi-lép-xki lên nhận chức Tổng tham mưu trưởng đã có
ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến công tác của Cục tác chiến. Trong vòng nửa
năm, đã có mấy đồng chí thay nhau làm cục trưởng. Giữ chức vụ này lần
lượt là các đồng chí P. I. Bô-đin, A. N. Bô-gô-liu-bôp (hai lần làm cục
trưởng), V. Đ. I-va-nốp. Các đồng chí P. G. Ti-khô-mi-rốp, P. P. Vê-tsơ-nưi,
S. N. Ghê-nhi-a-tu-lin tạm thời quyền cục trưởng trong những thời gian
chưa có cục trưởng mới.
Vì theo lệnh của Tổng tư lệnh tối cao, đồng chí A. M. Va-xi-lép-xki đã
dùng phần lớn thời gian tại các mặt trận, nên lãnh đạo Bộ tổng tham mưu
trong lúc vắng đồng chí Va-xi-lép-xki là chính ủy Ph. E. Bô-côp, một con
người rất tốt, một cán bộ đảng cừ khôi, nhưng không được đào tạo để thực
hiện những chức năng có tính chất tác chiến thuần túy.
Việc Tổng tham mưu trưởng hay đi xuống các mặt trận trong từng thời
gian dài và việc luôn luôn thay đổi cục trưởng tác chiến đã gây nên một
không khí căng thẳng trong chúng tôi. Vì vậy tính xác định trong công tác
thường hay bị vi phạm. Trong một-hai tháng phụ trách cục, không ai kịp đi
sâu vào công việc, nắm vững tình hình và vì vậy không thể vững tâm mỗi
lần lên Đại bản doanh báo cáo. Cho nên, “để phòng xa”, các đồng chí ấy đều
phải đem theo bên mình các chủ nhiệm khu vực mặt trận để nhỡ khi có gì
cần thiết phải báo cáo rõ thêm. Phòng khách của cục trưởng Cục tác chiến
(chúng tôi thường gọi là “phòng chuẩn bị tắm”) lúc nào cũng đầy những
