nguyên nhân và đặc biệt là do ta có nhiều thiếu sót trong việc chỉ huy bộ đội.
Nên ta thấy cần phải có những biện pháp tổ chức bổ sung.
Ngay ngày 16 tháng Ba, Đại bản doanh đã giải thể cơ quan chỉ huy của
Cụm Biển Đen và lấy số cán bộ ở đây tăng cường cho cơ quan tham mưu
của phương diện quân Bắc Cáp-ca-dơ. Trước đó mấy ngày, cơ quan chỉ huy
của tập đoàn quân 18 chuyển sang bố trí ở khu vực Nô-vô-rô-xi-xcơ và hợp
nhất các đơn vị bộ đội đang hoạt động ở bán đảo Mứt-kha-cô và ở núi Đôn-
gai-a. Còn các sư đoàn còn lại trong khu vực Cra-xnô-đa thì nhập vào các
tập đoàn quân 46 và 56.
Trong lúc này, bản thân quân địch cũng tăng cường hoạt động cả trên bộ
lẫn trên không và ngoài biển. Tháng Tư, chúng đã tăng cường quân đội ở
khu vực Nô-vô-rô-xi-xcơ và phản kích cực mạnh vào các chiến sĩ bảo vệ đất
nhỏ và cả vào phía Đông thành phố. Không còn nghi ngờ gì nữa, bọn Đức
đang mưu toan thủ tiêu căn cứ đầu cầu của chúng ta.
Bọn chúng còn đột kích cả vào những tập đoàn quân khác của chúng ta.
Từ ngày 15 tháng Tư, quân địch phản kích trên hướng chủ yếu chống lại tập
đoàn quân 56. Không quân Đức từ các sân bay Ta-man, Crưm và cả từ các
sân bay U-crai-na bay tới đây. Bọn chúng cố tìm cách giành quyền khống
chế trên không, rất nhiều trận không chiến đã diễn ra trên bầu trời Cu ban,
trong đó các máy bay tiêm kích mới nhất của Đức Me-109 G-2 và Me- 109
G-4 đã tham chiến.
Hoạt động chiến đấu của không quân ta rõ ràng có thấp hơn. Ví như ngày
9 tháng Tư, quân địch đã xuất kích hơn 750 lần chiếc, chúng ta – 307; ngày
12 tháng Tư, bọn chúng – 862, chúng ta – 300; ngày 15 tháng Tư, bọn chúng
– 1.560, chúng ta – 447; ngày 17 tháng Tư, bọn chúng – 1.560, chúng ta –
538. Ngoài biển, quân địch phong tỏa vịnh Gê-len-gích.
Như vậy là tình hình không thuận lợi cho chúng ta. Đại bản doanh đã
chăm lo tăng cường cho phương diện quân Bắc Cáp-ca-dơ. Nhiều đơn vị
mới thuộc bộ đội không quân và súng cối phản lực cùng những thê đội bổ
sung và nhiên liệu đạn dược đã được điều động đến khu vực ấy. Tập đoàn
quân 47, hai quân đoàn bộ binh và một sư đoàn được đưa đến làm đội dự bị
