Thật vậy, trong quá trình Chiến tranh giữ nước vĩ đại, có một số điểm nào
đó phải được chuẩn xác lại, có một số điểm thì phải bỏ đi: thực tiễn luôn
luôn bổ sung cho lý luận. Nhưng, nói chung, học thuyết quân sự và khoa học
quân sự của chúng ta vẫn bền vững và làm cơ sở tốt cho việc đào tạo một
đội ngũ cán bộ quân sự có nghệ thuật hơn hẳn các tướng lĩnh và bọn sĩ quan
phát-xít Đức.
Tất nhiên, điều đáng tiếc cho quân đội và đất nước chúng ta nói chung là:
trước lúc chiến tranh, chúng ta đã bị mất nhiều cán bộ chỉ huy quân sự đầy
kinh nghiệm. Lớp cán bộ trẻ đã gặp khó khăn, đã tích lũy được những kinh
nghiệm cần thiết trong quá trình chiến đấu và thường phải trả giá khá đắt để
có được những kinh nghiệm đó. Nhưng dầu thế nào chăng nữa, rốt cuộc lớp
cán bộ trẻ cũng đã học được cách đánh bại quân thù và thắng lợi đã thuộc về
chúng ta.
Cuối cùng, còn một vấn đề nữa thường được đặt ra cho chúng ta – những
quân nhân, nhưng không hiểu tại sao chúng ta cứ hay lảng tránh, không chịu
giải đáp: chúng ta có biết khả năng Đức sẽ tiến công vào Liên Xô trong năm
1941 hay không và trên thực tế chúng ta có làm gì để đánh lui cuộc tiến
công ấy hay không? Vâng, chúng ta có biết! Đúng! Chúng ta có làm!
Hiệp ước không tiến công lẫn nhau, ký kết năm 1939 theo đề nghị của
Đức, không làm cho chúng ta có ảo tưởng. Rõ ràng đó chỉ là kế hoãn binh và
rồi sớm muộn, nước Đức phát-xít được các giới đế quốc ở các cường quốc
phương Tây cổ vũ, sẽ xông về phía Đông. Vì thế cho nên Đảng cộng sản và
Chính phủ Liên Xô đã tiến hành những biện pháp kiên quyết để tăng cường
khả năng phòng thủ của đất nước.
Chúng ta hãy bắt đầu từ kế hoạch tác chiến. Đó là kế hoạch tập trung và
triển khai các Lực lượng vũ trang trong trường hợp xảy ra chiến tranh. Các
đồng chí trong Bộ tổng tham mưu thường gọi kế hoạch này là kế hoạch đẩy
lùi sự xâm lược, ở đây chính nước Đức Hỉt-le đã được chỉ rõ rất có thể là kẻ
thù chủ yếu. Chúng ta cũng cho rằng đứng về phía Đức chống Liên Xô còn
có Phần Lan, Ru-ma-ni, Hung-ga-ri và I-ta-li-a. Dưới sự chỉ đạo của đồng
chí B. M. Sa-pô-sni-cốp, trực tiếp tham gia vạch kế hoạch có các đồng chí
