A. Đ. Pri-tu-la, chủ nhiệm chính trị của bộ tư lệnh phương diện quân Da-bai-
can cùng đi với đội đổ bộ, với tư cách là thiếu tướng đặc mệnh.
Những sự kiện diễn ra ở đây có khác ở Trường Xuân đôi chút. Đại biểu
của “Hoàng đế” Mãn Châu Quốc và giám binh Nhật ra đón các chiến sĩ đổ
bộ. Trong lúc xem xét các ngôi nhà trong sân bay, bỗng có người phát hiện
ra chính “hoàng đế” Phổ Nghi đang ở trong một ngôi nhà, ông ta tình cờ bị
hãm ở đây. Các “ông chủ” Nhật Bản của đất nước này ra lệnh cho ông ta
phải sang Nhật, nhưng chưa có máy bay đến chở, và Phổ Nghi cùng với đám
tùy tùng đang ở sân bay, đợi chuyến bay đó, thì đúng lúc các chiến sĩ đổ bộ
của ta hạ xuống.
Phổ Nghi đề nghị ngay là đừng tiết lộ ông ta cho bọn Nhật biết, sau đó
chảy dòng nước mắt cá sấu khóc tình cảnh bị áp bức của nhân dân địa
phương trong thời quân Nhật chiếm đóng. Sau cùng, ông ta trao cho thiếu
tướng đặc mệnh của ta bức thông điệp, đoạn cuối có câu nguyên văn như
sau: “Với lòng tôn kính sâu xa ngưỡng vọng tới Đại nguyên soái Liên Xô
Xta-lin, tôi xin bày tỏ với Ngài lòng biết ơn chân thành và chúc Ngài sức
khỏe dồi dào”.
Tình hình ở Thẩm Dương rất phức tạp. Dân số thành phố tới 1.700.000
người, trong đó có 70.000 người Nhật, chưa kể quân đội của chúng rút về
đây và gần một nghìn rưởi kiều dân Nga trắng. Trong thành phố có lãnh sự
quán Đức và cả “thủ lĩnh” của những tổ chức phát-xít Đức. Có 180 xí
nghiệp công nghiệp các loại, kể cả những xưởng sửa chữa máy bay và xe
tăng, đang hoạt động. Chủ nhân những xí nghiệp ấy đều là Nhật và chúng đã
chạy trốn hết.
Một thành phố như vậy mới có 225 chiến sĩ đổ bộ tới làm nhiệm vụ thì
thật không đủ sức. Ngày hôm sau, phải cử viện binh tới. Nhưng dầu sao thì
bây giờ quân số của Liên Xô đóng trong thành phố cũng chỉ có tất cả 1.000
người, mà phải tước khí giới của 50.000 quân Nhật. Không có việc gì đáng
tiếc xảy ra cả, nhưng bận rộn và căng thẳng vô cùng.
Từ ngày 20 tháng Tám, bộ tư lệnh quân quản của Liên Xô đứng đầu là
thiếu tướng A. I. Cốp-tun – Xtan-kê-vích, bắt đầu hoạt động ở Thẩm Dương.
